Ακτινοβολία

Εισαγωγή

Σε αυτήν την ενότητα, καλείστε να καταρρίψετε ή να επιβεβαιώσετε έναν κοινό μύθο σχετικά με την ακτινοβολία. Μετά την παρακολούθηση του εισαγωγικού βίντεο όπου αναφέρονται ορισμένοι μύθοι που σχετίζονται με την ακτινοβολία, θα συζητήσετε στις ομάδες σας. Η ομαδική συζήτηση θα οδηγήσει στη διεξαγωγή μιας δραστηριότητας κατά τη διάρκεια της οποίας θα αναζητήσετε τεκμήρια για να καταρρίψετε ή να επιβεβαιώσετε έναν επιλεγμένο μύθο. Με βάση τη φύση αυτού του θέματος, αυτή η δραστηριότητα θα βασιστεί στη συλλογή δευτερευόντων τεκμηρίων (αναζήτηση από διαφορετικές πηγές και το διαδίκτυο). Μέσω αυτής της δραστηριότητας, θα μάθετε να αξιολογείτε την αξιοπιστία των πηγών πληροφόρησης (επιστημονικές βάσεις δεδομένων, δημοφιλείς επιστημονικές πηγές, άλλα και πηγές που προέρχονται από τα μέσα κοινωνικής ενημέρωσης). Αρχικά θα χρειαστεί να θέσετε μια ελεγχόμενη υπόθεση ή διαφορετικά να διατυπώσετε ένα ερευνητικό ερώτημα.

Αφού διατυπώσετε τα συμπεράσματά σας, θα προετοιμαστείτε με σκοπό να παρουσιάσετε τα ευρήματά σας στους συμμαθητές σας (ή σε άλλο κοινό) με επιστημονικό και πειστικό τρόπο (π.χ. με τη μορφή βίντεο). Η ενότητα ολοκληρώνεται με ένα παιχνίδι επιχειρηματολογίας όπου μπορείτε αξιοποιήσετε τις επιστημονικές σας γνώσεις για την ακτινοβολία.

Δραστηριότητα 1: Παρουσίαση Εισαγωγικού Βίντεο

Οδηγία: Σημειώστε τις αρχικές σκέψεις και τα συναισθήματά σας σχετικά με τα ζητήματα που παρουσιάζονται.

Δραστηριότητα 2: Ομαδική Συζήτηση

Οδηγία: Αφού παρακολουθήσετε το βίντεο, καλείστε να συζητήσετε το θέμα σε μικρές ομάδες (4-6 μέλη).

1. Παρακαλούμε, διατυπώστε τις αρχικές σκέψεις και τα συναισθήματά σας για τα θέματα που παρουσιάζονται στο βίντεο, στους συνομηλίκους σας.
2. Ως ομάδα, καλείστε να επιλέξετε έναν από τους μύθους που αφορούν την ακτινοβολία, τον οποίο θα καταρρίψετε ή θα επιβεβαιώσετε με βάση πληροφορίες που μπορείτε να βρείτε από το διαδίκτυο, τα σχολικά βιβλία κ.λπ.

• 1^ος Μύθος: Η πυρηνική ενέργεια δεν είναι ασφαλής.
• 2^ος Μύθος: Η πυρηνική ενέργεια συμβάλλει στις εκπομπές άνθρακα και ως εκ τούτου οδηγεί στην ατμοσφαιρική ρύπανση και στην υπερθέρμανση του πλανήτη.
• 3^ος Μύθος: Τα πυρηνικά απόβλητα πρέπει να αποθηκεύονται για 10.000 χρόνια
• 4^ος Μύθος: Τα πυρηνικά εργοστάσια εκπέμπουν επικίνδυνες ποσότητες ακτινοβολίας
• 5^ος Μύθος: Η έκθεση στην ακτινοβολία γίνεται μόνο από πυρηνικό σταθμό
• 6^ος Μύθος: Δεν χρειαζόμαστε πυρηνική ενέργεια στην ΕΕ.
• 7^ος Μύθος: Τα πυρηνικά εργοστάσια γερνούν και είναι αναποτελεσματικά.
• 8^ος Μύθος: Οι πυρηνικοί σταθμοί μπορεί να εκραγούν.
• 9^ος Μύθος: Τα πυρηνικά απόβλητα δεν μπορούν να μεταφερθούν με ασφάλεια.
• 10^ος Μύθος: Οι εργαζόμενοι στα πυρηνικά εργοστάσια είναι και οι ίδιοι ραδιενεργοί.

Δραστηριότητα 3: Διαπραγμάτευση Μύθου

Στη συνέχεια καλείστε να διατυπώσετε μια ελεγχόμενη υπόθεση με βάση τον μύθο σας, να σχεδιάσετε περαιτέρω δραστηριότητες και να μοιραστείτε τις ευθύνες εντός της ομάδας σας ακολουθώντας τον κύκλο όπως δίνεται στην Διάγραμμα 2. Επίσης, θα πρέπει να σκεφτείτε εάν ο μύθος σας μπορεί να ελεγχθεί πειραματικά, να επιβεβαιωθεί/καταρριφθεί χρησιμοποιώντας μοντέλα και προσομοιώσεις υπολογιστή ή χρησιμοποιώντας δευτερεύοντα τεκμήρια (δεδομένα από πειράματα που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί).

Δραστηριότητα 4: Μετασχηματισμός τεκμηρίων σε κατάλληλη μορφή – δημιουργία βίντεο

Σε αυτή τη δραστηριότητα, αναμένεται να μετατρέψετε τα τεκμήριά σας σε μια παρουσίαση που θα πρέπει να απευθύνεται στους συνομήλικούς σας. Συζητήστε τη μορφή της παρουσίασής σας με τον / τη δάσκαλο / α σας.

Πιθανές μορφές παρουσίασης:

• Δημιουργία βίντεο για την πορεία του πειράματος και τα αποτελέσματά του βλ. Οδηγό βίντεο
• Βίντεο της παρουσίασης σας βλ. Οδηγό βίντεο
• Παρουσίαση διαφανειών.
• Αφίσα που χρησιμοποιεί, για παράδειγμα, την τεχνική οπτικής διευκόλυνσης. βλ. Οδηγό βίντεο

Τα παρακάτω κριτήρια θα σας βοηθήσουν να αναπτύξετε την παρουσίασή σας:

Δραστηριότητα 5: Ομαδικές Παρουσιάσεις

Σε αυτήν τη δραστηριότητα, καλείστε να παρουσιάσετε το βίντεο, την αφίσα, την παρουσίασή σας στους άλλους. Να είστε έτοιμοι να απαντήσετε στις ερωτήσεις και τα σχόλια των συμμαθητών σας και του δασκάλου σας!
Επίσης, κατά την παρουσίαση των άλλων ομάδων, καλείστε να δώσετε μια εποικοδομητική ανατροφοδότηση στους συνομήλικούς σας.

Δραστηριότητα 6: Παιγνίδι Ρόλων

Το ακόλουθο παιγνίδι ρόλων ολοκληρώνει τη θεματική ενότητα της Ακτινοβολίας. Διαβάστε προσεχτικά τις ακόλουθες οδηγίες.

Οδηγίες Παιγνιδιού:

Το παιχνίδι ρόλων θα μπορούσε να διαμορφωθεί ως ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα συζητήσεων που θα περιλαμβάνει συνολικά οκτώ ρόλους. Οι μαθητές θα είναι σε ομάδες των 3-4. Κάθε ομάδα ορίζει ένα μέλος ως εκπρόσωπο, ενώ οι υπόλοιποι ως σύμβουλοι. Δύο μαθητές στην τάξη θα είναι οι συντονιστές των τηλεοπτικών συζητήσεων (παρουσιαστές προγράμματος). Οι συντονιστές θα χρειαστούν διαχείριση χρόνου κατά τη διάρκεια της συζήτησης και θα παρουσιάσουν συνοπτικές παρατηρήσεις στο τέλος του παιχνιδιού ρόλων.

Θέμα 1: Πυρηνική ενέργεια

Ο στόχος της εργασίας σε αυτό το θέμα είναι να επιτρέψει τη συζήτηση και την επιχειρηματολογία για την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης των μαθητών σε σχέση με το ζήτημα της πυρηνικής ενέργειας.

Η συζήτηση σχετίζεται με τον μύθο ότι «η πυρηνική ενέργεια δεν είναι ασφαλής».

Αυτό το θέμα έχει δύο θέσεις: υπέρ και κατά της πυρηνικής ενέργειας. Έτσι, η τάξη χωρίζεται σε δύο ομάδες ανάλογα με τους ρόλους που τους αποδίδονται.

Φάση I (≈ 25 λεπτά)

Σε κάθε ομάδα δίνεται μια κάρτα ρόλων που περιέχει ένα σύντομο προφίλ του ρόλου που πρόκειται να εκπροσωπήσει, μαζί με τα επιχειρήματα που πρέπει να υποστηρίζουν και την προοπτική που θα υπερασπίζονται. Εκτός από τις κάρτες ρόλων, δίνεται σε κάθε ομάδα το φύλλο εργασίας που πρέπει να συμπληρώσει κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού (βλ. φύλλο εργασίας).

Οι μαθητές θα πρέπει να παρουσιάσουν τεκμηριωμένα επιχειρήματα για τη θέση τους.

Το θέμα της πυρηνικής ενέργειας έχει πολλές κάρτες πληροφοριών που σχετίζονται με αυτό.

Όλοι οι παίκτες έχουν πρόσβαση σε όλες τις κάρτες πληροφοριών. Επιλέγουν αυτές που θεωρούν ιδιαίτερα σημαντικούς για τον ρόλο τους. Μπορούν επίσης να αναζητήσουν πληροφορίες από το Διαδίκτυο.

Φάση II (≈ 20 λεπτά)

Ομαδική συζήτηση:

Σε αυτό το στάδιο, οι μαθητές μοιράζονται στις ομάδες τους τις απόψεις τους και τελειοποιούν τα κοινά επιχειρήματα. Οι παίκτες χρησιμοποιούν τις κάρτες πληροφοριών και άλλες πληροφορίες για να υποστηρίξουν τη θέση τους.

Φάση III (≈ 45 λεπτά)

Η συζήτηση χωρίζεται σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος, δίνονται τρία λεπτά στον εκπρόσωπο κάθε ομάδας για να παρουσιάσει τα επιχειρήματά της ομάδας του, τα οποία κατέγραψαν στο φύλλο εργασίας στη φάση ΙΙ (βλ. πρώτη στήλη στο φύλλο εργασίας). Αυτό το φύλλο εργασίας περιλαμβάνει επίσης στήλες για την καταγραφή των αντεπιχειρημάτων που θα προταθούν από άλλες ομάδες, καθώς και αντικρούσεις αυτών (βλ. δεύτερη και τρίτη στήλη του φύλλου εργασίας) που θα χρησιμοποιηθούν περαιτέρω στο παιχνίδι ρόλων. Μόλις καθεμία από τις οκτώ ομάδες παρουσιάσει τα επιχειρήματά της, θα υπάρξει ένα διάλειμμα πέντε λεπτών επιτρέποντας έτσι την ανάπτυξη διαψεύσεων, αντεπιχειρήματα που προβάλλουν άλλες ομάδες, καθώς και διαψεύσεις αυτών.

Μετά το διάλειμμα των πέντε λεπτών, στο δεύτερο μέρος του παιχνιδιού ρόλων, οι εκπρόσωποι κάθε ομάδας συζητούν μεταξύ τους, προσπαθώντας να αντιμετωπίσουν τα επιχειρήματα του άλλου προς υποστήριξη της δικής τους θέσης. Οι σύμβουλοι κάθε ομάδας, κατά τη διάρκεια αυτού του μέρους του παιχνιδιού ρόλων, προσπαθούν να υποστηρίξουν τον εκπρόσωπο της ομάδας τους διαψεύδοντας τα επιχειρήματα που προβάλλονται από άλλες ομάδες.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, οι παρουσιαστές του προγράμματος συντονίζουν τη δραστηριότητα. Στο τέλος της συζήτησης, οι συντονιστές κάνουν μια περίληψη, επισημαίνοντας βασικά θέματα και απόψεις που προέκυψαν κατά τη συζήτηση και, εάν το κρίνουν απαραίτητο, ζητούν από τους συμμετέχοντες να ψηφίσουν υπέρ ή κατά της προτεινόμενης σταδιακής κατάργησης της παραγωγής πυρηνικής ενέργειας. Παρουσιάζοντας, επιχειρηματολογώντας και υπερασπίζοντας μια κοινή γνώμη της ομάδας, αυτό το στάδιο καλεί τους παίκτες να πάρουν τα ζητήματα ως ομάδα: υπέρ ή κατά.

The cards