Κλιματική Αλλαγή

Υλικό Μαθητή

Εισαγωγή

Σε αυτήν την ενότητα, καλείστε να καταρρίψετε ή να επιβεβαιώσετε έναν κοινό μύθο σχετικά με την κλιματική αλλαγή. Αφού παρακολουθήσετε το εισαγωγικό βίντεο σχετικά με τους μύθους που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, θα τους συζητήσετε σε ομάδες και θα επιλέξετε έναν μύθο. Η ομαδική συζήτηση θα οδηγήσει στην επόμενη δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της οποίας θα αναζητήσετε στοιχεία για να καταρρίψετε ή να επιβεβαιώσετε τον μύθο που επιλέξατε προηγουμένως. (Διάγραμμα 1). Για τον σκοπό αυτό, θα μπορούσατε να ακολουθήσετε την Ανοιχτή ή την Καθοδηγούμενη Διερεύνηση. Στην πρώτη περίπτωση (Ανοιχτή Διερεύνηση), θα αναζητήσετε τυχόν επιστημονικές πηγές στο διαδίκτυο (π.χ. βίντεο, άρθρα, ιστοσελίδες, κινούμενα σχέδια) και θα εφαρμόσετε το δικό σας πλάνο δραστηριοτήτων για να καταρρίψετε ή να επιβεβαιώσετε τον μύθο σας. Στη 2η περίπτωση (Καθοδηγούμενη Διερεύνηση), θα εφαρμόσετε ένα συγκεκριμένο προτεινόμενο πλάνο δραστηριοτήτων (π.χ. προτεινόμενο βίντεο, επιλεγμένα άρθρα, προτεινόμενα πειράματα) προκειμένου να καταρρίψετε ή να επιβεβαιώσετε τον μύθο σας. Μέσω της δραστηριότητας αυτής, θα μάθετε να αξιολογείτε την αξιοπιστία των πηγών πληροφοριών (π.χ. βάσεις δεδομένων επιστημονικών ερευνών, βίντεο, ιστοσελίδες). Φυσικά, προηγουμένως θα διατυπώσετε μια υπόθεση την οποία προτίθεστε να ελέγξετε. Αφού διατυπώσετε τα συμπεράσματά σας, θα προετοιμαστείτε να παρουσιάσετε τα ευρήματά σας στους συμμαθητές σας (ή στο διαφορετικό κοινό) με σχετικό και πειστικό τρόπο (π.χ. με τη μορφή αναρτήσεων βίντεο). Η ενότητα ολοκληρώνεται με ένα παιχνίδι ρόλων όπου μπορείτε να προτείνετε λύσεις χρησιμοποιώντας τις επιστημονικές σας γνώσεις και αποκλίνοντας από τις προσωπικές και κοινωνικές σας αξίες.


Δραστηριότητα 1: Παρουσίαση Εισαγωγικού Βίντεο

Παρακολουθήστε το εισαγωγικό βίντεο. Σημειώστε τις αρχικές σκέψεις και τα συναισθήματά σας σχετικά με τα ζητήματα που παρουσιάζονται.


Δραστηριότητα 2: Ομαδική Συζήτηση

Αφού παρακολουθήσετε το βίντεο, καλείστε να συζητήσετε το θέμα σε μικρές ομάδες (4-6 μέλη).

  1. Παρακαλούμε, διατυπώστε τις αρχικές σκέψεις και τα συναισθήματά σας για τα θέματα που παρουσιάζονται στο βίντεο, στους συνομηλίκους σας.
  2. Ως ομάδα, καλείστε να επιλέξετε έναν από τους μύθους που αφορούν στην κλιματική αλλαγή, τον οποίο θα καταρρίψετε ή θα επιβεβαιώσετε με βάση τις επιστημονικές πηγές που θα σας δοθούν.
  3. Μετά την επιλογή του μύθου που θα διερευνήσετε, αποφασίστε εάν θα ακολουθήσετε την Ανοιχτή ή Καθοδηγούμενη Διερεύνηση και ακολουθήστε τον αντίστοιχο σύνδεσμο: Ανοιχτή Διερεύνηση ή Καθοδηγούμενη Διερεύνηση (Μύθος 1, Μύθος 2, Μύθος 3, Μύθος 4, Μύθος 5, Μύθος 6, Μύθος 7)

Δραστηριότητα 3: Μύθοι για την κλιματική αλλαγή

1ος Μύθος: Η εξαφάνιση των ειδών είναι μια φυσική διαδικασία. Μαζικές εξαφανίσεις ειδών συνέβαιναν πάντα.

Η εξαφάνιση των ειδών είναι ένα ιστορικό πρόβλημα. Από τους προϊστορικούς χρόνους έχουμε στοιχεία για μια σειρά μαζικών εξαφανίσεων, με πιο αξιοσημείωτη την εξαφάνιση των δεινοσαύρων. Αυτή η εξαφάνιση, που έλαβε χώρα πριν από 66.000.000 χρόνια, αποδόθηκε στην πρόσκρουση ενός αστεροειδούς στη Γη. Με τα χρόνια έχουμε και άλλα γνωστά παραδείγματα όπως η εξαφάνιση των μαμούθ. Οι αιτίες εξαφάνισης που έχουν καταγραφεί ποικίλλουν.

Η ιδέα ότι η ανθρωπότητα είναι ικανή να επηρεάσει και να ενοχλήσει δυνάμεις τέτοιου μεγέθους αντικατοπτρίζει μια εγωκεντρική αλαζονεία. Η ανθρωπότητα είναι ένα υποσύνολο της Φύσης. Η φύση δεν είναι υποσύνολο της ανθρωπότητας. Οι άνθρωποι δεν μπορούν ούτε να προκαλέσουν ούτε να παρέμβουν για να διορθώσουν αυτές τις διαδικασίες (Financial Sense University).

https://skepticalscience.com/Can-animals-and-plants-adapt-to-global-warming.htm

2ος Μύθος: Οι οργανισμοί μπορούν να προσαρμοστούν στις κλιματικές αλλαγές.

Η γη καταγράφει πορεία ιστορίας 4,54 δισεκατομμυρίων ετών. Οι καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν κατά καιρούς στον πλανήτη μεταβάλλονταν. Ως εκ τούτου, οι οργανισμοί οι οποίοι ζούσαν στη γη αναγκάζονταν να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες ώστε να επιβιώσουν και να διατηρηθούν. Με αυτό τον τρόπο πρόκυπτε και η εξέλιξη των ειδών.

Τα φυτά και τα ζώα προσαρμόστηκαν ήδη αρκετές φορές σε αντίξοες συνθήκες (π.χ. αλλαγή κλιματικών συνθηκών, πτώση μετεωριτών, εκρήξεις ηφαιστείων). Το γεγονός αυτό, τα καθιστά ικανά να προσαρμοστούν στην άνοδο της θερμοκρασίας και στην κατάσταση που ονομάζουμε σήμερα κλιματική αλλαγή. Με άλλα λόγια, τα είδη είναι ικανά να επιβιώσουν και να διατηρηθούν στις νέες συνθήκες.

https://skepticalscience.com/Can-animals-and-plants-adapt-to-global-warming.htm

3ος Μύθος: Η επιστήμη της κλιματικής αλλαγής δεν είναι αξιόπιστη.

«Οι μετεωρολογικοί σταθμοί βρίσκονται σε περιοχές στις οποίες τα δεδομένα που συλλέγονται δεν είναι αντιπροσωπευτικά για τις κλιματικές αλλαγές και κατ’ επέκταση αναξιόπιστα για την μελέτη του παγκόσμιου κλίματος. Οι επιστήμονες στοχεύουν στην τρομοκρατία του κόσμου για δεδομένα, τα οποία οι ίδιοι δημιουργούν κάτω από τις συνθήκες που θέλουν. Συγκεκριμένα, στις ΗΠΑ εντοπίστηκαν σταθμοί μελέτης του κλίματος που βρίσκονται δίπλα στους ανεμιστήρες καυσαερίων των μονάδων κλιματισμού, περιτριγυρισμένοι από ασφάλτινους χώρους στάθμευσης και δρόμους, σε καυτές στέγες και κοντά σε πεζοδρόμια και κτίρια που απορροφούν και εκπέμπουν θερμότητα.»
—Watts 2009

https://skepticalscience.com/surface-temperature-measurements-basic.htm

4ος Μύθος: Η αύξηση της θερμοκρασίας είναι για καλό.

«Παρεμπιπτόντως, αν πρόκειται να ψηφίσετε κάτι, ψηφίστε υπέρ της θέρμανσης. Λιγότεροι θάνατοι λόγω ψύχους, περιοχές πιο κατοικήσιμες, μεγαλύτερες καλλιέργειες, μεγαλύτερη περίοδος ανάπτυξης. Αυτό είναι καλό. Η θέρμανση βοηθά τους φτωχούς.»
—John MacArthur

https://skepticalscience.com/global-warming-positives-negatives.htm

5ος Μύθος: Δεν υπάρχει συσχέτιση μεταξύ CO2 και θερμοκρασίας.

«Ήταν η μεταπολεμική εκβιομηχάνιση που προκάλεσε την ταχεία άνοδο των παγκόσμιων εκπομπών CO₂, αλλά μέχρι το 1945 που ξεκίνησε, η Γη βρισκόταν ήδη σε φάση ψύξης που ξεκίνησε γύρω στο 1942 και συνεχίστηκε μέχρι το 1975. Με 32 χρόνια ραγδαίας αύξησης των παγκόσμιων θερμοκρασιών και μόνο μια μικρή αύξηση στις παγκόσμιες εκπομπές CO2, ακολουθούμενη από 33 χρόνια αργής ψύξης των παγκόσμιων θερμοκρασιών με ραγδαίες αυξήσεις στις παγκόσμιες εκπομπές CO₂, ήταν παραπλανητικό για την IPCC να ισχυριστεί ότι οι εκπομπές CO₂ ήταν κυρίως υπεύθυνες για την παρατηρούμενη υπερθέρμανση του πλανήτη τον 20ο αιώνα.»
—Norm Kalmanovitch

https://skepticalscience.com/co2-temperature-correlation.htm

6ος Μύθος: Οι δράσεις για την κλιματική αλλαγή θα κάνουν τους ανθρώπους φτωχότερους.

«Τα ορυκτά καύσιμα έχουν τροφοδοτήσει οχήματα, εργοστάσια και τεχνολογία, επιτρέποντας στους ανθρώπους τον περασμένο αιώνα να κάνουν πράγματα σε μια κλίμακα και ταχύτητα που προηγουμένως θα ήταν αδύνατη. Αυτό έδωσε τη δυνατότητα στους ανθρώπους να κάνουν, να πουλήσουν και να αγοράσουν περισσότερα πράγματα και να γίνουν πλουσιότεροι. Ως εκ τούτου, η διακοπή της χρήσης άνθρακα θα κάνει τους ανθρώπους φτωχότερους. Οι προσπάθειες μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου θα έχουν συνέπειες. Τα ορυκτά καύσιμα είναι απαραίτητα για την παγκόσμια ανάπτυξη. Επομένως, ο περιορισμός της χρήσης τους, αναπόφευκτα θα εμποδίσει αυτή την ανάπτυξη και θα αυξήσει το κόστος ζωής, βλάπτοντας τους φτωχότερους.»
—John MacArthur

7ος Μύθος: Το κλίμα της γης πάντα άλλαζε, και τώρα το ίδιο συμβαίνει.

«Το κλίμα πάντα άλλαζε. Είχαμε εποχές των παγετώνων και θερμότερες περιόδους. Σκεφτείτε μόνο ότι βρέθηκαν αλιγάτορες στο Spitzbergen1!
Οι εποχές των παγετώνων έχουν εμφανιστεί σε κύκλο εκατό χιλιάδων ετών τα τελευταία 700 χιλιάδες χρόνια, και υπήρξαν προηγούμενες περίοδοι που φαίνεται να ήταν θερμότερες από την παρούσα, παρόλο που τα επίπεδα CO2 ήταν χαμηλότερα απ’ ότι είναι τώρα. Πιο πρόσφατα, είχαμε τη μεσαιωνική ζεστή περίοδο και τη μικρή εποχή των παγετώνων.»
—Richard Lindzen

https://skepticalscience.com/climate-change-little-ice-age-medieval-warm-period.htm


Δραστηριότητα 4: Μετασχηματισμός τεκμηρίων σε κατάλληλη μορφή – δημιουργία βίντεο

Σε αυτή τη δραστηριότητα, αναμένεται να μετατρέψετε τα τεκμήριά σας σε μια παρουσίαση που θα πρέπει να απευθύνεται στους συνομήλικούς σας. Συζητήστε τη μορφή της παρουσίασής σας με τον / τη δάσκαλο / α σας.

Πιθανές μορφές παρουσίασης:

Τα παρακάτω κριτήρια θα σας βοηθήσουν να αναπτύξετε την παρουσίασή σας:

Κριτήρια

Προϊόν

  • Η μορφή παρουσίασης είναι κατάλληλη για το κοινό στο οποίο απευθύνεται
  • Το επιστημονικό περιεχόμενο είναι σωστό (σύμφωνα με την πρόσφατη επιστημονική γνώση).
  • Για τον έλεγχο της υπόθεσης, συλλέχθηκαν τεκμήρια και τα συμπεράσματα βασίζονται σε αυτά.
  • Τα τεκμήρια προέρχονται από αξιόπιστες πηγές που αναφέρονται.
  • Το μήνυμα της ανάρτησής σας είναι σαφές / κατανοητό.
  • Η παρουσίαση παραμένει εντός του δεδομένου χρονικού πλαισίου.
  • Τα παραγλωσσικά στοιχεία είναι πειστικά.
  • Η ομάδα σας μπορεί να απαντήσει στις ερωτήσεις του κοινού.

Διαδικασία:

  • Οι ευθύνες που σχετίζονται με την παραγωγή εικαστικών, κειμενικών, ηχητικών στοιχείων, αλλά και υποκριτικής και ηγεσίας, κατανέμονται δίκαια μεταξύ των μελών της ομάδας.
  • Το βίντεο/αφίσα/κ.λπ. είναι έτοιμο από _________________ (καθορισμένη προθεσμία).

Δραστηριότητα 5: Ομαδικές Παρουσιάσεις

Σε αυτήν τη δραστηριότητα, καλείστε να παρουσιάσετε το βίντεο, την αφίσα, την παρουσίασή σας στους άλλους. Να είστε έτοιμοι να απαντήσετε στις ερωτήσεις και τα σχόλια των συμμαθητών σας και του δασκάλου σας!
Επίσης, κατά την παρουσίαση των άλλων ομάδων, καλείστε να δώσετε μια εποικοδομητική ανατροφοδότηση στους συνομήλικούς σας.

Μετά τις παρουσιάσεις

Τι πιστεύετε για τα σχόλια που λάβατε από τους συνομήλικούς σας; Είναι χρήσιμα, ώστε να μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε και να κάνετε ακόμα καλύτερο βίντεο την επόμενη φορά; Είναι δίκαια; Συζητήστε το στην ομάδα σας!


Δραστηριότητα 6: Παιγνίδι Επιχειρηματολογίας

Το ακόλουθο παιγνίδι επιχειρηματολογίας ολοκληρώνει τη θεματική ενότητα της κλιματικής αλλαγής. Διαβάστε προσεχτικά τις ακόλουθες οδηγίες.

Οδηγίες Παιγνιδιού:

  1. Οι παίκτες χωρίζονται σε ισάριθμες ομάδες.
  2. Κάθε ομάδα επιλέγει μια πράσινη και μια μπλε κάρτα. Στις πράσινες κάρτες καταγράφονται ιστορίες που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή. Οι ιστορίες βασίζονται σε πραγματικά γεγονότα. Κάθε πράσινη κάρτα αντιστοιχεί σε μια μπλε κάρτα πληροφοριών που σχετίζονται με την ιστορία που περιλαμβάνει και δίνουν την απάντηση σε αυτήν.
  3. Όλοι οι παίκτες της κάθε ομάδας διαβάζουν την πράσινη κάρτα. Οι παίκτες συζητούν την ιστορία τους στην ομάδα. Για παράδειγμα, στην πρώτη πράσινη κάρτα καταγράφεται μια πραγματική ιστορία για ένα16χρονο αρσενικό πολικό αρκουδάκι που βρέθηκε νεκρό στο Σβάλμπαρντ από ασιτία. Οι παίκτες της ομάδας προσπαθούν να εξηγήσουν γιατί πέθανε το αρκουδάκι.
  4. Όταν κάθε ομάδα παρουσιάζει την ιστορία στην ολομέλεια, η ομάδα που έχει την αντίστοιχη μπλε κάρτα πληροφοριών προσπαθεί να απαντήσει στο σενάριο με τα δικά της επιχειρήματα. Σε αυτό το στάδιο, οι παίκτες μοιράζονται τις απόψεις τους με άλλους και βελτιώνουν την απάντησή τους καθώς ακούν διαφορετικά επιχειρήματα και απόψεις. Σε αυτήν την περίπτωση, η ομάδα της μπλε κάρτας υποστηρίζει ότι η αρκούδα πέθανε λόγω της κλιματικής αλλαγής.
  5. Στο τέλος του παιγνιδιού, οι παίκτες θα συνδέσουν τις κάρτες ιστορίας με τις κάρτες πληροφοριών. Κάθε επιχείρημα παίρνει 3 βαθμούς. Η ομάδα με την υψηλότερη βαθμολογία κερδίζει το παιχνίδι.

Playing cards

Εδώ οι κάρτες ταιριάζουν στη διάταξη της σελίδας και καταλαμβάνουν όσο λίγο χώρο απαιτεί το περιεχόμενό τους – επομένως αυτή είναι απλώς μια προεπισκόπηση. Εάν θέλετε να δείτε τις κάρτες ως τραπουλόχαρτα ομοιόμορφου μεγέθους και να τις εκτυπώσετε, ανοίξτε την ειδική σελίδα “προβολή καρτών”.

Story cards EL

Κοραλλιογενή ύφαλο

Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Proceedings of the Royal Society Journal, περίπου το 50% του Μεγάλου Κοραλλιογενούς Ύφαλου της Αυστραλίας έχει πεθάνει από τη δεκαετία του 1990, «Η μείωση σημειώθηκε τόσο στα ρηχά όσο και στα βαθύτερα νερά, και σχεδόν σε όλα τα είδη, αλλά ειδικά στα διακλαδισμένα και σε σχήμα τραπεζιού κοράλλια. Αυτά επηρεάστηκαν περισσότερο από τις ψηλές θερμοκρασίες που προκάλεσαν μαζική λεύκανση το 2016 και το 2017», δήλωσε ο καθηγητής Terry. Η απώλεια κοραλλιών σε σχήμα τραπεζιού θα μειώσει επίσης την ποσότητα των ψαριών. Ο Χιουζ πρόσθεσε ότι η ικανότητα του Μεγάλου Κοραλλιογενούς Ύφαλου να ανακάμψει είναι σε κίνδυνο καθώς υπάρχουν λιγότερα μεγάλα κοράλλια για να αναπαραχθούν. «Ένας ζωντανός πληθυσμός κοραλλιών έχει εκατομμύρια μικρά, μωρά κοράλλια, καθώς και πολλά μεγάλα, τις μεγάλες μαμάδες που παράγουν τις περισσότερες από τις προνύμφες», είπε. «Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι η ικανότητα του Μεγάλου Κοραλλιογενούς Ύφαλου να ανακάμψει ή να ανταπεξέλθει είναι σε κίνδυνο σε σύγκριση με το παρελθόν, επειδή υπάρχουν λιγότερα μωρά και λιγότεροι ενήλικες για να αναπαραχθούν», πρόσθεσε.

Story EL 1

Πολική αρκούδα

«Μια αρσενική πολική αρκούδα 16 ετών βρέθηκε νεκρή στο Σβάλμπαρντ.» Ο Δρ Ίαν Στέρλινγκ, ο οποίος μελετούσε τις αρκούδες για σχεδόν 40 χρόνια, εξέτασε το ζώο και δήλωσε: «Από τη θέση που βρέθηκε νεκρή η αρκούδα φαίνεται ότι απλά λιμοκτονούσε και πέθανε εκεί που έπεσε. Δεν είχε καμία εξωτερική κάκωση, το λίπος της ήταν μειωμένο, είχε μόνο δέρμα και οστά.». Η συγκεκριμένη αρκούδα είχε εξεταστεί από επιστήμονες από το Νορβηγικό Πολικό Ινστιτούτο τον Απρίλιο στο νότιο τμήμα του Σβάλμπαρντ και φαινόταν υγιής. Η ίδια αρκούδα είχε αιχμαλωτιστεί στην ίδια περιοχή τα προηγούμενα χρόνια. Ο εντοπισμός του νεκρού σώματός της 250 χιλιόμετρα μακριά στο βόρειο Svalbard τον Ιούλιο, αντιπροσώπευε μια ασυνήθιστη κίνηση μακριά από την κανονική της εμβέλεια. Ο Ντάγκλας Ρίτσαρντσον, επικεφαλής στο Highland Wildlife Park είπε ότι τα 16 χρόνια δεν ήταν ιδιαίτερα πολλά για μια άγρια ​​αρσενική πολική αρκούδα, η οποία συνήθως ζει μέχρι τα 20 της. «Μπορεί να είχε κάποια υποκείμενη ασθένεια, αλλά θα εκπλαγώ αν πέθανε από κάτι άλλο εκτός από την πείνα», είπε. «Μόλις οι πολικές αρκούδες ενηλικιωθούν, είναι συνήθως άφθαρτες, είναι σκληρές σαν τα νύχια».

Story EL 2

Χελώνες

«Όσον αφορά την αναλογία φύλου θαλάσσιων χελωνών, οι παραλίες στην Playa Grande στην ακτή του Ειρηνικού της Κόστα Ρίκα παράγουν φωλιές που είναι 70% έως 90% θηλυκές, ανάλογα με το έτος. Στην παραλία Junquillal στις ακτές του Ειρηνικού, όπου είναι συχνά πολύ ζεστά για να εκκολάψουν τα αυγά, οι επιστήμονες άρχισαν να μεταφέρουν τα αυγά των χελωνών σε τρύπες που έχουν σκαφτεί σε ένα ορισμένο βάθος σε πιο δροσερές περιοχές της παραλίας. Όταν γεννηθούν τα νεογνά, οι δασοφύλακες τα οδηγούν από τη φωλιά μέχρι το νερό, προστατεύοντάς τα από αρπακτικά, ανθρώπους και ζώα»

Story EL 3

Πλημμύρα

«Σιγά σιγά το σπίτι μας πήγαινε κάτω από το νερό. Και ένα βράδυ το νερό ήταν τόσο πολλή που έφτασε μέχρι το κεφάλι μου.» Η ζωή της 14χρονης Sathi ανατράπηκε όταν το σπίτι της στο Kurigram του Μπαγκλαντές πλημμύρισε και αυτή και η οικογένειά της έπρεπε να μετακομίσουν σε έναν καταυλισμό για εκτοπισμένους. Έχασε τα βιβλία της και όλα τα υπάρχοντά της στις πλημμύρες.

Story EL 4

Παράσιτα

Μεγάλος αριθμός αγροτών διαμαρτυρήθηκε για ζημιές στην καλλιέργεια αραβοσίτου λόγω επίθεσης παρασίτων, ζητώντας αποζημίωση από την κυβέρνηση. Υπεύθυνοι του Τμήματος Γεωργίας επιβεβαίωσαν ότι σχεδόν το 30 τοις εκατό της καλλιέργειας καλαμποκιού στην περιοχή έχει πληγεί. Ο Sandeep Kumar, κάτοικος του χωριού Jandla, δήλωσε ότι οι αγρότες στο χωριό του είχαν σπείρει αραβόσιτο σε σχεδόν 100 στρέμματα γης. «Η καλλιέργεια υπέστη ζημιά λόγω επίθεσης παρασίτων παρά τον επανειλημμένο ψεκασμό φυτοφαρμάκων», πρόσθεσε. Ο Manohar Lal, ένας άλλος αγρότης από το χωριό, είπε ότι είχε σπείρει αραβόσιτο σε τρία εκτάρια γης. Όταν παρατήρησε παράσιτα, πήρε ένα φυτοφάρμακο από την αγορά και τα ψέκασε τρεις φορές, αλλά ένα μεγάλο μέρος της σοδειάς του είχε ήδη καταστραφεί.

Story EL 5

Τέσσερις εποχές

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, συνήθως βιώνουμε τέσσερις εποχές κάθε χρόνο. Αλλά ορισμένοι επιστήμονες προβλέπουν ότι ένα μεταβαλλόμενο κλίμα θα αλλάξει επίσης τον τρόπο με τον οποίο είναι διατεταγμένες οι εποχές μας. Αντί για τέσσερις εποχές ίσης διάρκειας, το έτος θα κυριαρχείται από δύο μόνο εποχές: χειμώνα και καλοκαίρι. Η άνοιξη και το φθινόπωρο θα γίνουν σύντομες, μεταβατικές περίοδοι τον Απρίλιο και τον Οκτώβριο, με το μεγαλύτερο μέρος του έτους να έχει πιο ακραίες ζεστές και κρύες θερμοκρασίες.Έρευνες έχουν δείξει ότι η εποχική υπερθέρμανση συμβαίνει με ανομοιόμορφο ρυθμό στις Ηνωμένες Πολιτείες, με τις θερμοκρασίες του χειμώνα να αυξάνονται ταχύτερα από τις θερμοκρασίες του καλοκαιριού. Όπως δείχνουν πρόσφατες έρευνες, πολλές πόλεις εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες. Ωστόσο, ο μέσος αριθμός ημερών με θερμοκρασίες κάτω από το μηδέν μειώνεται κάθε χειμώνα. Πόλεις σε ολόκληρη τη χώρα, ειδικά στις νότιες πολιτείες και στον Βορειοδυτικό Ειρηνικό, προβλέπεται να χάσουν έως και δύο ολόκληρους μήνες θερμοκρασιών υπό παγετό έως το 2050.

Story EL 6

Info cards EL

Κοραλλιογενή ύφαλο

Οι κοραλλιογενείς ύφαλοι θερμών υδάτων φιλοξενούν μεγάλη ποικιλία θαλάσσιας ζωής και είναι πολύ σημαντικοί για την τροπική αλιεία και άλλα θαλάσσια και ανθρώπινα συστήματα. Είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι, καθώς μπορεί να υποστούν υψηλή θνησιμότητα όταν οι θερμοκρασίες του νερού παραμένουν πάνω από ένα όριο μεταξύ 1°C–2°C πάνω από το κανονικό εύρος. Τέτοιες συνθήκες εμφανίστηκαν σε πολλές τροπικές θάλασσες μεταξύ του 2015 και 2017 και οδήγησαν σε εκτεταμένη λεύκανση των κοραλλιών όταν οι ξενιστές των κοραλλιών εκτόξευσαν τα φύκια από τα οποία εξαρτώνται. Μετά τη μαζική θνησιμότητα των κοραλλιών λόγω λεύκανσης, η ανάκτηση των υφάλων διαρκεί συνήθως τουλάχιστον 10-15 χρόνια. Τα κοράλλια είναι επίσης πολύ ευαίσθητα στην άνοδο της οξύτητας, καθώς είναι δύσκολο για αυτά να δημιουργήσουν και να διατηρήσουν τις σκελετικές δομές που χρειάζονται για την υποστήριξη και την προστασία τους. Τα κοράλλια παρέχουν ζωτικό βιότοπο ωοτοκίας ψαριών και υποστήριξη για χιλιάδες θαλάσσια είδη. EPA’s Climate Change στις Ηνωμένες Πολιτείες: Χωρίς δράση για την κλιματική αλλαγή, προβλέπεται ότι θα συμβεί δραματική απώλεια των κοραλλιών. Για παράδειγμα, τα κοραλλια στη Χαβάη προβλέπεται να μειωθουύν από 38% σε περίπου 5% έως το 2050 χωρίς σημαντική παγκόσμια δράση για την κλιματική αλλαγή.

Info EL 1

Πολική αρκούδα

Οι πολικές αρκούδες γεννούν και κυνηγούν σε θαλάσσιο πάγο και τον χρειάζονται για να ταξιδέψουν από τη μια περιοχή στην άλλη. Η επιβίωση των μητέρων και των μωρών την άνοιξη εξαρτάται από την επιτυχία των μητέρων στο κυνήγι, η οποία, με τη σειρά της, εξαρτάται από τη σταθερότητα και την έκταση του θαλάσσιου πάγου. Λιγότερος χειμερινός θαλάσσιος πάγος σημαίνει ότι οι θηλυκές πολικές αρκούδες πρέπει να μένουν περισσότερο χωρίς τροφή, γεγονός που επηρεάζει τα αποθέματά του λίπους και, με τη σειρά της, την αναπαραγωγική τους επιτυχία. Η πλήρης απώλεια θαλάσσιου πάγου το καλοκαίρι που μπορεί να συμβεί στη διάρκεια αυτού του αιώνα, μπορεί να απειλήσει την επιβίωση των πολικών αρκούδων ως είδος ή να τις αναγκάσει να υιοθετήσουν έναν καλοκαιρινό τρόπο ζωής στη ξηρά. Η διαβίωση στη στεριά εμπεριέχει κινδύνους λόγω του ανταγωνισμού με άλλα αρπακτικά, πιθανής διασταύρωσης με καφέ ή γκρίζες αρκούδες και αλληλεπιδράσεις με ανθρώπους. Σε όλη την Αρκτική, οι πληθυσμοί των πολικών αρκούδων προβλέπεται να μειωθούν κατά 30% έως το 2050, σύμφωνα με την Παγκόσμια Ομοσπονδία Άγριας Ζωής. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2020 εξέτασε λεπτομερώς ποιοι πληθυσμοί πολικών αρκούδων κινδυνεύουν περισσότερο αυτόν τον αιώνα.

Info EL 2

Χελώνες

Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει, και θα επηρεάζει ολοένα και περισσότερο, τις θερμοκρασίες της θάλασσας και της ξηράς. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις χελώνες καθώς η ανάπτυξή τους συνδέεται με τη θερμοκρασία. Η θερμοκρασία της άμμου στη θέση φωλιάσματος επηρεάζει το προκύπτον φύλο των εμβρύων της χελώνας. Σε θερμοκρασίες ≤ 28˚C προκύπτουν αρσενικά νεογνά. Για θερμοκρασία 30˚C υπάρχουν ίσες πιθανότητες τα νεογνά να είναι είτε αρσενικά είτε θηλυκά και για θερμοκρασίες ≥ 32˚C έχουν ως αποτέλεσμα τα θηλυκά. Καθώς οι θερμοκρασίες προβλέπεται να αυξηθούν, προκύπτει η ανησυχία ότι θα γεννηθούν πάρα πολλά θηλυκά, αλλοιώνοντας τις αναλογίες των φύλων και τελικά φτάνοντας σε μια κατάσταση όπου δεν υπάρχουν αρκετά αρσενικά για επιτυχή αναπαραγωγή του πληθυσμού. Αυτό το φαινόμενο της δυσαναλογίας των φύλων είναι γνωστό ως «θηλυκοποίηση» των εμβρύων. Επίσης ένα άλλο πρόβλημα που θα προκύψει στην σωστή ανάπτυξη των εμβρύων είναι οι ψηλές θερμοκρασίες της άμμου σε παραλίες ωοτοκίας. Θερμοκρασίες φωλιάς άνω των 34°C θεωρείται ότι αυξάνουν την πιθανότητα εκκολαπτόμενων μεταλλάξεων εκκολάπτοντας, με αποτέλεσμα τα νεογνά να μην μπορούν να φτάσουν στην ενηλικίωση.

Info EL 3

Πλημμύρα

Καθώς η κλιματική αλλαγή θερμαίνει την ατμόσφαιρα, ο αέρας μπορεί να συγκρατήσει 7% περισσότερους υδρατμούς για κάθε αύξηση της θερμοκρασίας κατά ένα βαθμό Κελσίου. Όταν αυτός ο αέρας ψύχεται γρήγορα, οι υδρατμοί μετατρέπονται σε σταγονίδια που ενώνονται μεταξύ τους για να σχηματίσουν έντονες βροχοπτώσεις. Οι έντονες βροχοπτώσεις σε σύντομο χρονικό διάστημα μπορεί να προκαλέσουν ξαφνικές πλημμύρες ή μέτριες βροχοπτώσεις για αρκετές ημέρες, με αποτέλεσμα την υπερχείλιση ποταμών ή φραγμάτων. Οι χώρες που αντιμετωπίζουν υψηλά επίπεδα νερού για πολλά χρόνια, ήδη προσαρμόστηκαν, για παράδειγμα η Ολλανδία δημιούργησε τα πιο εξελιγμένα φράγματα για πλημμύρες στον κόσμο. Άλλες περιοχές που δεν χρειάστηκε να αντιμετωπίσουν τόσο έντονες βροχοπτώσεις μπορεί να μην έχουν προσαρμοστεί ακόμη, καθιστώντας τις πιο ευάλωτες σε επικίνδυνες πλημμύρες. Χώρες χαμηλού εισοδήματος με φτωχές υποδομές μπορεί να είναι λιγότερο εξοπλισμένες για να προετοιμαστούν και να αποτρέψουν τις πλημμύρες όπως το Μπαγκλαντές, η Αϊτή και το Βιετνάμ. Οι αυξανόμενες θερμοκρασίες λιώνουν επίσης τους πολικούς πάγους που αποτελούν σημαντική απειλή για τις παραθαλάσσιες πόλεις. Η Ανταρκτική έχει χάσει περίπου 3 τρισεκατομμύρια τόνους πάγου τα τελευταία 25 χρόνια, προκαλώντας αύξηση των παγκόσμιων θαλασσών κατά 8 χιλιοστά. Στο μέλλον η στάθμη της θάλασσας θα μπορούσε να ανέβει έως και 5 μέτρα.

Info EL 4

Παράσιτα

Η κλιματική αλλαγή είναι ένας παράγοντας που οδηγεί στην εξάπλωση παρασίτων και ασθενειών. Η κλιματική αλλαγή μπορεί να επηρεάσει το μέγεθος του πληθυσμού των παρασίτων, το ποσοστό επιβίωσης και τη γεωγραφική κατανομή τους. Επίσης επηρεάζει την ένταση, την ανάπτυξη και τη γεωγραφική κατανομή των ασθενειών. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η θερμοκρασία και οι βροχοπτώσεις είναι οι κύριοι παράγοντες που επηρεάζουν το πώς και πού εξαπλώνονται τα παράσιτα και οι ασθένειες. «Γενικά, η αύξηση της θερμοκρασίας και των επιπέδων βροχόπτωσης ευνοεί την ανάπτυξη και την κατανομή περισσότερων ειδών παρασίτων, παρέχοντας τους ένα ζεστό και υγρό περιβάλλον.», λέει ο Tek Sapkota, επιστήμονας γεωργικών συστημάτων και κλιματικής αλλαγής στο International Maize and Wheat Improvement Center (CIMMYT). «Ωστόσο, όταν οι θερμοκρασίες και τα επίπεδα βροχοπτώσεων είναι πολύ υψηλά, αυτό μπορεί να επιβραδύνει την ανάπτυξη και την αναπαραγωγή ορισμένων ειδών παρασίτων και να τα καταστρέψει ξεπλένοντας τα αυγά και τις προνύμφες τους από το φυτό ξενιστή», εξηγεί. Αυτό εξηγεί γιατί πολλά παράσιτα απομακρύνονται από τις τροπικές περιοχές προς τις πιο εύκρατες περιοχές. Στα παράσιτα αρέσουν οι υψηλότερες θερμοκρασίες, αλλά μέχρι ένα σημείο. Αν κάνει πολύ ζέστη ή πολύ κρύο, οι πληθυσμοί αυξάνονται πιο αργά. Δεδομένου ότι οι εύκρατες περιοχές δεν είναι επί του παρόντος στη βέλτιστη θερμοκρασία για παράσιτα, οι πληθυσμοί αναμένεται να αυξηθούν ταχύτερα σε αυτές τις περιοχές καθώς ζεσταίνονται.

Info EL 5

Τέσσερις εποχές

Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη που εξέτασε πώς η κλιματική αλλαγή επηρεάζει το πρότυπο και τη διάρκεια των εποχών της Γης, τα καλοκαίρια στο βόρειο ημισφαίριο θα μπορούσαν να διαρκέσουν σχεδόν έξι μήνες μέχρι το έτος 2100, εάν η υπερθέρμανση του πλανήτη συνεχιστεί ανεξέλεγκτη. Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε τον περασμένο μήνα στο περιοδικό Geophysical Research Letters, διαπίστωσε ότι η κλιματική αλλαγή κάνει τα καλοκαίρια πιο ζεστά και μακρύτερα, ενώ συρρικνώνει τις άλλες τρεις εποχές. Οι επιστήμονες λένε ότι οι αλλαγές θα μπορούσαν να έχουν μια σειρά από σοβαρές επιπτώσεις, επηρεάζοντας την ανθρώπινη υγεία, τη γεωργία και το περιβάλλον. «Αυτό είναι το βιολογικό ρολόι για κάθε ζωντανό ον», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Yuping Guan, φυσικός ωκεανογράφος στο State Key Laboratory of Tropical Oceanography στην Κινεζική Ακαδημία Επιστημών. «Οι άνθρωποι διαφωνούν για την άνοδο της θερμοκρασίας κατά 2 ή 3 βαθμούς, αλλά η υπερθέρμανση του πλανήτη αλλάζει τις εποχές, είναι κάτι που όλοι μπορούν να καταλάβουν». Ο Guan και οι συνάδελφοί του μελέτησαν τα καθημερινά κλιματικά δεδομένα από το 1952 έως το 2011 για να εντοπίσουν την αρχή και το τέλος κάθε εποχής στο βόρειο ημισφαίριο. Διαπίστωσαν ότι κατά τη διάρκεια σχεδόν 60 ετών, τα καλοκαίρια αυξήθηκαν από 78 σε 95 ημέρες κατά μέσο όρο. Οι χειμώνες, κατά μέσο όρο, μειώθηκαν από 76 σε 73 ημέρες, η άνοιξη από 124 ημέρες σε 115 ημέρες και το φθινόπωρο από 87 ημέρες σε 82 ημέρες. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν τα ευρήματα τους για να κατασκευάσουν ένα μοντέλο και να προβάλουν πώς μπορεί να αλλάξουν οι εποχές στο μέλλον. Ανακάλυψαν ότι εάν ο ρυθμός της κλιματικής αλλαγής συνεχιστεί αμείωτος, τα καλοκαίρια στο βόρειο ημισφαίριο θα μπορούσαν να διαρκέσουν σχεδόν έξι μήνες, ενώ οι χειμώνες θα μπορούσαν να διαρκέσουν λιγότερο από δύο μήνες.

Info EL 6