Ιοί

1. Ιοί Vs βακτήρια

Τα βακτήρια και οι ιοί μπορούν να προκαλέσουν πολλές κοινές λοιμώξεις. Ποιες είναι όμως οι διαφορές μεταξύ αυτών των δύο ειδών μολυσματικών οργανισμών;

Τα βακτήρια είναι μικροσκοπικοί μικροοργανισμοί που αποτελούνται από ένα μόνο κύτταρο. Παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλία και μπορούν να έχουν πολλά σχήματα και δομικά χαρακτηριστικά. Τα βακτήρια μπορούν να ζήσουν σχεδόν σε κάθε περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπινου σώματος. Μόνο λίγα βακτήρια προκαλούν λοιμώξεις στον άνθρωπο. Αυτά τα βακτήρια αναφέρονται ως παθογόνα βακτήρια.

Οι ιοί είναι ένας άλλος τύπος μικροσκοπικών μικροοργανισμών, μικρότερος ακόμη και από τα βακτήρια. Eίναι πολύ διαφορετικοί μεταξύ τους και έχουν ποικίλα σχήματα και χαρακτηριστικά όπως τα βακτήρια. Οι ιοί είναι παρασιτικοί, πράγμα που σημαίνει ότι χρειάζονται ζωντανά κύτταρα ή ιστούς για να μπορέσουν να αναπτυχθούν. Οι ιοί μπορούν να εισβάλουν στα κύτταρα του σώματός μας, χρησιμοποιώντας τα συστατικά των κυττάρων για να αναπτυχθούν και να πολλαπλασιαστούν. Μερικοί ιοί σκοτώνουν ακόμη και τα κύτταρα-ξενιστές ως μέρος του κύκλου ζωής τους. Οι διαφορές μεταξύ ιών και βακτηρίων φαίνονται στο σχήμα 1 και μπορείτε να τα εντοπίσετε και στον πίνακα 1.

Πηγή: https://inducoat.com/?attachment_id=24945&lang=en

2. Γιατί τα αντιβιοτικά δεν σκοτώνουν τους ιούς;

Τα αντιβιοτικά δεν μπορούν να σκοτώσουν τους ιούς επειδή οι ιοί έχουν διαφορετικές δομή και πολλαπλασιάζονται διαφορετικά από τα βακτήρια. Τα αντιβιοτικά στοχεύουν τον μηχανισμό ανάπτυξης των βακτηρίων (όχι των ιών) για να σκοτώσουν ή να καταστείλουν τα συγκεκριμένα βακτήρια. Επιπλέον, η υπερβολική χρήση και η ακατάλληλη συνταγογράφηση αντιβιοτικών παγκοσμίως οδηγούν στο παγκόσμιο υγειονομικό ζήτημα της ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά. Δείτε στον Πίνακα 2 σε ποιες συνθήκες τα αντιβιοτικά μπορεί να είναι χρήσιμα (Σημείωση! Η απόφαση για τη χρήση τους θα ληφθεί από τον γιατρό σας).

3. Πώς λειτουργούν τα εμβόλια

Η φυσική αντίδραση του σώματος

Ένα παθογόνο μπορεί να είναι βακτήριο, ιός, παράσιτο ή μύκητας και μπορεί να προκαλέσει ασθένεια στο σώμα. Κάθε παθογόνο αποτελείται από πολλά μικρότερα τμήματα, συνήθως μοναδικά για το συγκεκριμένο παθογόνο και την ασθένεια που προκαλεί. Το τμήμα ενός παθογόνου που προκαλεί το σχηματισμό αντισωμάτων ονομάζεται αντιγόνο. Τα αντισώματα που παράγονται ως απόκριση στο αντιγόνο του παθογόνου είναι απαραίτητα για το ανοσοποιητικό σύστημα. Μπορείτε να θεωρήσετε τα αντισώματα ως τους στρατιώτες στο αμυντικό σύστημα του σώματός σας. Έχουμε χιλιάδες διαφορετικά αντισώματα στο σώμα μας και το καθένα είναι εκπαιδευμένο να αναγνωρίζει ένα συγκεκριμένο αντιγόνο. Όταν το ανθρώπινο σώμα εκτίθεται σε ένα αντιγόνο για πρώτη φορά, χρειάζεται χρόνος για να ανταποκριθεί το ανοσοποιητικό σύστημα και να παράγει αντισώματα ειδικά για αυτό το αντιγόνο (Σχήμα 2).

Τα αντισώματα σε ένα παθογόνο γενικά δεν προστατεύουν από ένα άλλο παθογόνο, εκτός εάν δύο παθογόνα είναι πολύ παρόμοια μεταξύ τους. Μόλις παραχθούν τα ειδικά αντισώματα για κάποιο συγκεκριμένο αντιγόνο συνεργάζονται με το υπόλοιπο ανοσοποιητικό σύστημα για να καταστρέψουν το παθογόνο και να σταματήσουν τη νόσο. Καθώς το σώμα στην αρχική του απόκριση παράγει αντισώματα σε ένα αντιγόνο, δημιουργεί επίσης κύτταρα μνήμης τα οποία παραμένουν ζωντανά ακόμη και όταν τα αντισώματα νικήσουν το παθογόνο και τα οποία μπορούν να παράξουν αντισώματα την επόμενη φορά που θα τα χρειαστεί ο οργανισμός. Ας υποθέσουμε ότι το σώμα εκτίθεται στο ίδιο παθογόνο πάνω από μία φορά, σε αυτή την περίπτωση η απόκριση αντισωμάτων είναι πολύ πιο γρήγορη και πιο αποτελεσματική από την πρώτη φορά επειδή τα κύτταρα μνήμης είναι έτοιμα να παράξουν αντισώματα εναντίον αυτού του αντιγόνου. Αυτό σημαίνει ότι εάν το άτομο εκτεθεί σε ένα επικίνδυνο παθογόνο στο μέλλον, το ανοσοποιητικό του σύστημα θα είναι σε θέση να ανταποκριθεί άμεσα, προστατεύοντας το από την ασθένεια.

Πηγή: https://www.nytimes.com/2020/03/13/health/soap-coronavirus-handwashing-germs.html

Πώς βοηθούν τα εμβόλια;

Τα εμβόλια μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης μιας ασθένειας καθώς συνεργάζονται με τις φυσικές άμυνες του σώματός για την οικοδόμηση προστασίας. Όταν κάνουμε ένα εμβόλιο, το ανοσοποιητικό μας σύστημα ανταποκρίνεται καθώς τα εμβόλια περιέχουν εξασθενημένα ή ανενεργά μέρη ενός συγκεκριμένου οργανισμού (αντιγόνα) που πυροδοτούν μια ανοσολογική απόκριση εντός του σώματος μας (Σχήμα 3). Τα πιο σύγχρονα εμβόλια λειτουργούν με βάση κάποιας μορφής «σχεδίου» για την παραγωγή αντιγόνων και όχι με το ίδιο το αντιγόνο. Ανεξάρτητα από το αν το εμβόλιο αποτελείται από το ίδιο το αντιγόνο ή από το «σχέδιο» για την παραγωγή του αντιγόνου, αυτή η εξασθενημένη εκδοχή δεν θα προκαλέσει την ασθένεια στο άτομο που λαμβάνει το εμβόλιο. Αντιθέτως, θα ωθήσει το ανοσοποιητικό του σύστημα να ανταποκριθεί περίπου όπως θα είχε αντιδράσει στην πρώτη του επαφή με το πραγματικό παθογόνο.

Πηγή: https://www.who.int/news-room/feature-stories/detail/how-do-vaccines-work

Τα εμβόλια λειτουργούν εκθέτοντας τα λευκά αιμοσφαίρια του οργανισμού στην ξένη πρωτεΐνη ενός ιού. Μόλις το σώμα σας κληθεί να αντιμετωπίσει έναν ιό και πραγματοποιήσει μια ανοσολογική απόκριση στον ιό (δημιουργώντας Β και Τ κύτταρα), «αποθηκεύει» τα Β και Τ κύτταρα έτσι ώστε αν ο ίδιος ιός ή βακτήριο μολύνει ξανά το σώμα, το ανοσοποιητικό σύστημα να μπορεί να ανταποκριθεί εμποδίζοντας το παθογόνο που σας κάνει να αισθανθείτε άρρωστοι. Τα εμβόλια «συστήνουν» στο σώμα τον ιό έτσι ώστε το σώμα να ξεκινήσει να παράγει Β και Τ κύτταρα χωρίς να έχει αρρωστήσει.

Εμβολιασμός και συναφείς προκλήσεις

Τώρα διαθέτουμε εμβόλια για την πρόληψη περισσότερων από 20 απειλητικών για τη ζωή ασθενειών, βοηθώντας τους ανθρώπους όλων των ηλικιών να ζήσουν περισσότερο αλλά και πιο ποιοτικά. Ο εμβολιασμός σήμερα αποτρέπει 2-3 εκατομμύρια θανάτους ετησίως από ασθένειες όπως η διφθερίτιδα, ο τέτανος, ο κοκκύτης, η γρίπη και η ιλαρά.

Έχουμε εμβολιασμούς ενάντια σε πολλές σοβαρές ιογενείς λοιμώξεις (π.χ. ιλαρά, παρωτίτιδα, ηπατίτιδα Α, ηπατίτιδα Β και ορισμένους ιούς – όπως αυτοί που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα). Ωστόσο, το πρόβλημα ότι μπορούν να μεταλλαχθούν από το ένα άτομο στο άλλο παραμένει. Όταν ο ιός μεταλλάσσεται αλλάζει αρκετά, με αποτέλεσμα το ανοσοποιητικό σύστημα να μην τον αναγνωρίζει πλέον. Τα κύτταρα του ανοσοποιητικού που αποθηκεύονται για τη αντιμετώπιση του ιού δεν το αναγνωρίζουν πλέον ως την ίδια ασθένεια και δεν ξέρουν πώς να το σκοτώσουν. Εφόσον ο ιός δεν γίνεται αντιληπτός από το ανοσοποιητικό σύστημα, μια μόλυνση από τον ίδιο ιό μπορεί να συμβεί. Ο εμβολιασμός για αυτούς τους ιούς είναι δύσκολος επειδή έχουν ήδη αλλάξει τη μορφή τους μέχρι να αναπτυχθούν τα εμβόλια.

4. Η διαδικασία ανάπτυξης εμβολίων, ασφάλεια εμβολίων

Ανάπτυξη

Η ανάπτυξη του εμβολίου ξεκινά συνήθως σε ένα ερευνητικό εργαστήριο Πανεπιστημίου, ιατρικού κέντρου ή σε μια μικρή εταιρεία βιοτεχνολογίας. Κατά την ανάπτυξη του εμβολίου, οι επιστήμονες αναπτύσσουν διαφορετικά αντιδραστήρια για να δοκιμάσουν και να μετρήσουν την επίδρασή τους (ή την έλλειψή τους). Συχνά χρειάζονται χρόνια έρευνας για να αναπτυχθούν αποτελεσματικές ιδέες.

Διαφορετικοί επιστήμονες ή ερευνητικές ομάδες μπορούν να συνεργάζονται παράλληλα για την επίτευξή κοινών στόχων κατά την ανάπτυξη ενός εμβολίου. Η πρόοδος της εργασίας παρουσιάζεται σε διάφορες συναντήσεις και δημοσιεύεται σε αξιόλογα επιστημονικά περιοδικά. Εάν κάποια μελέτη φαίνεται πολλή υποσχόμενη, οι φαρμακευτικοί επιστήμονες μπορεί να προσεγγίσουν όσους εργάζονται πάνω σε αυτή για να επεκτείνουν την έρευνά τους προς την ανάπτυξη προϊόντων.

Δοκιμή

Εάν βρεθεί ένα υποσχόμενο εμβόλιο, πρέπει να δοκιμαστεί σε ζώα. Αυτό αποτελεί την προ-κλινική φάση της έρευνας. Πρώτα χρησιμοποιούνται μικρά ζώα όπως ποντίκια, αρουραίοι, κουνέλια και άλλα. Εάν το υποψήφιο εμβόλιο έχει αποτέλεσμα στα μικρά ζώα, τότε συνήθως περνάμε και σε δοκιμές σε μεγαλύτερα ζώα, όπως οι πίθηκοι. Εάν το εμβόλιο πυροδοτήσει ανοσολογική απόκριση και σε αυτά, τότε δοκιμάζεται σε ανθρώπους σε τρεις φάσεις κλινικών δοκιμών (WHO, 2021).

Στη Φάση 1, το εμβόλιο χορηγείται σε μερικούς εθελοντές για να αξιολογήσουν την ασφάλειά του, να επιβεβαιώσουν ότι δημιουργεί ανοσοαπόκριση και να καθορίσουν τη σωστή δοσολογία. Γενικά, σε αυτή τη φάση, τα εμβόλια δοκιμάζονται σε μια μικρή ομάδα νεαρών, υγιών ενηλίκων εθελοντών.

Στη φάση 2, το εμβόλιο χορηγείται σε αρκετές εκατοντάδες εθελοντές για να αξιολογηθεί περαιτέρω η ασφάλειά του και η ικανότητά του να δημιουργήσει ανοσολογική απόκριση. Οι συμμετέχοντες σε αυτή τη φάση έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά (όπως ηλικία και φύλο) με εκείνους για τους οποίους προορίζεται το εμβόλιο. Υπάρχουν συνήθως πολλαπλές δοκιμές σε αυτή τη φάση για την αξιολόγηση διαφόρων ηλικιακών ομάδων (π.χ. ηλικιωμένοι, ενήλικες, παιδιά) και διαφορετικά σκευάσματα εμβολίων. Επίσης, μια ομάδα ελέγχου δεν κάνει το εμβόλιο ώστε να διαφανεί εάν οι αλλαγές στην εμβολιασμένη ομάδα αποδίδονται στο εμβόλιο ή έχουν συμβεί τυχαία.

Στη φάση 3 το εμβόλιο χορηγείται σε χιλιάδες εθελοντές, οι οποίοι ελέγχονται ταυτόχρονα με μια παρόμοια ομάδα ανθρώπων που δεν έκαναν το εμβόλιο αλλά έλαβαν ένα συγκρίσιμο προϊόν. Αυτή η φάση στοχεύει να καθορίσει εάν το εμβόλιο είναι αποτελεσματικό έναντι της ασθένειας για την οποία έχει σχεδιαστεί να προστατεύει. Επίσης, στοχεύει να μελετήσει την ασφάλειά του σε πολύ μεγαλύτερη ομάδα ανθρώπων. Οι δοκιμές της φάσης 3 διεξάγονται συχνά σε πολλές χώρες και περιοχές εντός μιας χώρας για να διασφαλιστεί ότι τα ευρήματα της απόδοσης του εμβολίου προκύπτουν από πολλούς διαφορετικούς πληθυσμούς.

Κατά τη διάρκεια των δοκιμών της φάσης 2 και 3, οι εθελοντές και οι επιστήμονες που διεξάγουν τη μελέτη δεν γνωρίζουν ποιοι εθελοντές έχουν λάβει το υπό δοκιμή εμβόλιο ή το συγκρίσιμο προϊόν. Αυτό ονομάζεται «τυφλότητα» και είναι απαραίτητο για να διασφαλιστεί ότι ούτε οι εθελοντές ούτε οι επιστήμονες επηρεάζονται στην αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας ή της ασφάλειας γνωρίζοντας ποιος πήρε ποιο προϊόν.

Εξουσιοδότηση και παρακολούθηση

Όταν τα αποτελέσματα όλων αυτών των κλινικών δοκιμών είναι διαθέσιμα ακολουθεί μια σειρά από άλλες ενέργειες. Αξιωματούχοι του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων και αργότερα κάθε χώρας ξεχωριστά εξετάζουν προσεκτικά τα δεδομένα της μελέτης και αποφασίζουν εάν θα εγκρίνουν το εμβόλιο. Όλες οι δοκιμές πρέπει να γίνονται σωστά και να είναι καλά τεκμηριωμένες. Ένα εμβόλιο πρέπει να αποδειχθεί ασφαλές και αποτελεσματικό σε έναν ευρύ πληθυσμό πριν εγκριθεί. Ο πήχης για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του εμβολίου είναι εξαιρετικά υψηλός. Αυτός περιλαμβάνει αξιολογήσεις της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειας προκειμένου να δοθεί έγκριση από διάφορους ρυθμιστικούς και πολιτικούς οργανισμούς δημόσιας υγείας.

Περαιτέρω παρακολούθηση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας πραγματοποιείται κατά τη χρήση των εμβολίων. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στους επιστήμονες να παρακολουθούν τη δράση και την ασφάλεια του εμβολίου, ακόμη και όταν χρησιμοποιείται σε πολλούς ανθρώπους για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αυτά τα δεδομένα χρησιμοποιούνται για την προσαρμογή των πολιτικών για τη χρήση του εμβολίου.

5. Μάσκες κατά ιών και βακτηρίων

Οι μάσκες χρησιμοποιούνται συχνά για την προστασία από ιούς και βακτήρια. Είχαν διαδοθεί ευρέως για την προστασία από τον ιό SARS-CoV-2. Μεταξύ των διαφορετικών τύπων μάσκας οι χειρουργικές μάσκες προσώπου ήταν από τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα καλύμματα προσώπου κατά την πανδημία του COVID-19. Τυπικά, έχουν μπλε χρώμα στη μία πλευρά, η οποία πρέπει να χρησιμοποιείται ως εξωτερικό στρώμα (εικόνα 4). Ο κύριος στόχος της χειρουργικής μάσκας είναι η προστασία των ασθενών από την πιθανή επαφή με βακτήρια και ιούς που εκπνέει αυτός που φοράει τη μάσκα. Έτσι, αποτρέπουν αποτελεσματικά την εξάπλωση του κορονοϊού μέσω του αέρα, όμως είναι λιγότερο αποτελεσματικές για την προστασία αυτού που φοράει τη μάσκα.

Οι μάσκες FFP2 ή FFP3 (που συχνά ονομάζονται αναπνευστήρες) θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για το φιλτράρισμα και την καλύτερη εισπνοή αέρα. Το σύστημα αρίθμησης (FFP1, FPP2, FFP3) υποδεικνύει την αποτελεσματικότητα φιλτραρίσματος αυτών των συσκευών (με πιστοποίηση ότι πληρούν το πρότυπο EN 149-2001). Οι μάσκες FFP2 και FPP3 έχουν απόδοση φιλτραρίσματος για τα αιωρούμενα σωματίδια (συμπεριλαμβανομένων εκείνων που περιέχουν τον ιό) 92% και 98%, αντίστοιχα. Και οι δύο τύποι μάσκας έχουν επίσης μικρή διαρροή προς τα μέσα: <8% και <2%, αντίστοιχα. Στη μάσκα FFP2, χρησιμοποιείται συχνά ειδικό καουτσούκ στο εξωτερικό στρώμα του αναπνευστήρα. Αν και σε επαγγελματικά περιβάλλοντα έχει επιτραπεί μια βαλβίδα (που διευκολύνει την εκπνοή), στην περίπτωση του SARS-CoV-2, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο αναπνευστήρες χωρίς βαλβίδες για να φιλτράρουν και τον εκπνεόμενο αέρα.

Με την πανδημία COVID-19, εισήχθη μια νέα μάσκα προσώπου: η μάσκα φιλτραρίσματος. Αυτός ο τύπος μάσκας είναι κατασκευασμένος από πολυστρωματικό ύφασμα (το ένα στρώμα πρέπει να είναι φίλτρο νανοϊνών που εγγυάται ικανότητα φιλτραρίσματος βακτηριακής και επιβλαβούς λεπτής σκόνης τουλάχιστον 90%). Αυτή η μάσκα συνδυάζει υψηλή ικανότητα φιλτραρίσματος με δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης καθώς μπορεί να πλυθεί στο πλυντήριο στους 60 βαθμούς.

Εικόνα 1. Διαφορετικοί τύποι μάσκας

Η αποτελεσματικότητα των μασκών έχει δοκιμαστεί σε ειδικά εργαστήρια (π.χ. σε θάλαμο έκθεσης). Σε αυτές τις μελέτες μία γεννήτρια σωματιδίων έχει επιμολυνθεί με τον ιό. Στη συνέχεια, ανεμιστήρες πίσω από τη γεννήτρια σωματιδίων γεμίζουν τον θάλαμο έκθεσης με μικρά σωματίδια, παρόμοια με τα αερολύματα που προκύπτουν από την αναπνοή φορέων του ιού. Κατόπιν μετριέται η συγκέντρωση σωματιδίων πάνω στις μάσκες και συγκρίνεται με τη συγκέντρωση στη γενική ατμόσφαιρα του θαλάμου έκθεσης.

Ωστόσο, τα ισχυρότερα στοιχεία για την αποτελεσματικότητα της μάσκας βασίζονται σε επιδημιολογικά δεδομένα από πραγματικές καταστάσεις. Για παράδειγμα, ο ημερήσιος ρυθμός ανάπτυξης του COVID-19 επιβραδύνθηκε μετά από τη χρήση της μάσκας σε 15 πολιτείες και την Περιφέρεια της Κολούμπια στις ΗΠΑ. Μια άλλη μελέτη εξέτασε τους θανάτους από κορονοϊό σε 198 χώρες και διαπίστωσε ότι εκείνοι με πολιτιστικούς κανόνες ή κυβερνητικές πολιτικές που ευνοούσαν τη χρήση μάσκας είχαν χαμηλότερα ποσοστά θανάτων.

Πολλοί χρήστες του Facebook και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης έχουν κοινοποιήσει παραπλανητικές αναρτήσεις σχετικά με το ότι η παρατεταμένη χρήση μάσκας προσώπου προκαλεί ανεπάρκεια οξυγόνου στο σώμα - υποξία. Ωστόσο, ερευνητικά άρθρα και ειδικοί προτείνουν ότι τέτοια συμπτώματα είναι απίθανο να εμφανιστούν, εκτός εάν ο χρήστης έχει προϋπάρχουσες αναπνευστικές ασθένειες όπως το άσθμα ή χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (COPD). Ο κίνδυνος υποξίας και υπερκαπνίας (δηλ. η ύπαρξη υπερβολικού διοξειδίου του άνθρακα στο αίμα) είναι απίθανο να εμφανιστεί με υφασμάτινες και χειρουργικές μάσκες, καθώς δεν εφαρμόζουν σφιχτά. Ωστόσο, επισημαίνεται ότι δεν πρέπει να τοποθετούνται μάσκες προσώπου σε μικρά παιδιά κάτω των δύο ετών, σε άτομα με δυσκολία στην αναπνοή ή όταν αθλούνται.

6. Ιοί και υγιεινή χεριών

Απολυμαντικό χεριών ή σαπούνι;

Τα χέρια μας μπορούν να αποτελέσουν κρίσιμο παράγοντα στη μετάδοση λοιμώξεων. Όταν εφαρμόζονται σχολαστικά στα χέρια και τρίβονται για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα, τα απολυμαντικά χεριών και το σαπούνι με βάση το αλκοόλ θα σκοτώσουν τον κορονοϊό. Επιπλέον, το σαπούνι διαταράσσει τον κολλώδη δεσμό μεταξύ των παθογόνων και του δέρματός σας, επιτρέποντας στα παθογόνα να γλιστρήσουν αμέσως μακριά από τα χέρια σας. Με το σχολαστικό πλύσιμο, όχι μόνο εξουδετερώνετε τον ιό, αλλά τον απομακρύνετε και από τα χέρια σας. Η πρακτική της καλής υγιεινής των χεριών είναι μια απλή προληπτική στρατηγική που μπορούν εύκολα να ακολουθήσουν οι περισσότεροι άνθρωποι και πολλές μελέτες έχουν αποδείξει την αποτελεσματικότητα της υγιεινής των χεριών στην πρόληψη της μετάδοσης μολυσματικών παθογόνων, συμπεριλαμβανομένων του κορονοϊου όπως ο SARS-CoV-2.

Αποδυνάμωση του κορονοϊού με σαπούνι

Οι κορονοϊοί παίρνουν το όνομά τους από την «κορώνα» που περιβάλλει τον ιό - αιχμές πρωτεΐνης που είναι ενσωματωμένες στην επιφάνειά τους. Οι αιχμές, οι οποίες είναι υπεύθυνες για τη μόλυνση του ξενιστή, γαντζώνουν σε μια μεμβράνη. Η μεμβράνη είναι το «κέλυφος» του ιού, αλλά και το αδύναμο σημείο του ιού.

Τα μόρια του σαπουνιού έχουν δύο χημικά διακριτά μέρη: ένα υδρόφιλο (που αγαπά το νερό) «κεφάλι» και μια υδρόφοβη (που μισεί το νερό) «ουρά». Το κεφάλι βοηθά το σαπούνι να αναμιχθεί με το νερό, ενώ η ουρά μπορεί να αλληλεπιδράσει με άλλα υδρόφοβα μόρια όπως τα λιπίδια.

Ευτυχώς, η μεμβράνη του κορονοϊού αποτελείται κυρίως από μόρια λιπιδίων. Διατηρείται χάρη σε ασθενείς χημικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ μεμονωμένων μορίων. Οι υδρόφοβες (που μισούν το νερό) «ουρές» των μορίων του σαπουνιού μπορούν να σπάσουν τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των μορίων λιπιδίων στη μεμβράνη του κορονοϊού (βλ. Σχήμα 5).

Η ουρά του σαπουνιού μπορεί να διαταράξει τις αδύναμες αλληλεπιδράσεις μεταξύ των μορίων των λιπιδίων στη μεμβράνη, σχίζοντάς την. Ας υποθέσουμε ότι ο ιός έχει διασπαστεί πριν προστατευτεί με ασφάλεια σε ένα κύτταρο ξενιστή. Σε αυτήν την περίπτωση, δεν θα είναι πλέον σε θέση να κάνει τη μολυσματική του δουλειά. Στη συνέχεια, τα μόρια του σαπουνιού περιβάλλουν θραύσματα ιού με όλες τις ουρές στραμμένες προς τα μέσα. Αυτό το σύμπλεγμα ονομάζεται μικκύλιο (βλ. Σχήμα 6). Οι υδρόφιλες κεφαλές που κοιτούν προς τα έξω επιτρέπουν στο μικκύλιο να ξεπλυθεί στην αποχέτευση με νερό. Το νερό, χωρίς το σαπούνι, δεν θα μπορούσε να κάνει κάτι τέτοιο.

Πηγή: https://www.nytimes.com/2020/03/13/health/soap-coronavirus-handwashing-germs.html

Πηγή: https://www.nytimes.com/2020/03/13/health/soap-coronavirus-handwashing-germs.html

Οι πληροφορίες που δίνονται ισχύουν επίσης και για άλλους ιούς με περίβλημα (π.χ. γρίπη, ηπατίτιδα Β και C και νόσος του ιού Έμπολα), καθώς οι φάκελοί τους αποτελούνται από φωσφολιπίδια.

Επιλέγοντας απολυμαντικό χεριών

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) συνιστά αντισηπτικό χεριών με βάση το οινόπνευμα εάν δεν έχετε σαπούνι χεριών.

Τα αντισηπτικά χεριών με βάση το αλκοόλ πιστεύεται ότι λειτουργούν εμποδίζοντας τις πρωτεΐνες των μικροβίων - συμπεριλαμβανομένων των βακτηρίων και ορισμένων ιών - να λειτουργήσουν κανονικά. Τα αντισηπτικά χεριών με υψηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλ μπορούν επίσης να επηρεάσουν το λιπιδικό περίβλημα που περιβάλλει τον κορονοϊό. Για να είναι αποτελεσματικά, τα αντισηπτικά χεριών πρέπει να περιέχουν τουλάχιστον 60% αλκοόλ. Τα πρόσθετα στο αντισηπτικό μπορούν να εμποδίσουν το αλκοόλ να εξατμιστεί πολύ γρήγορα, κάνοντας τον ιό να εμποτιστεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Ωστόσο, υπάρχουν επίσης ορισμένοι κίνδυνοι που σχετίζονται με τη χρήση αντισηπτικών με βάση το αλκοόλ. Υπάρχει αυξημένος κίνδυνος δηλητηρίασης από αλκοόλ για τα παιδιά και η συχνή τους χρήση θα μπορούσε να οδηγήσει σε μικροβιακή αντοχή. Υπάρχουν εναλλακτικά αντισηπτικά χεριών χωρίς αλκοόλ, όπου χρησιμοποιείται σχετικά συχνά το βενζαλκόνιο. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι το απολυμαντικό χεριών χωρίς αλκοόλ λειτουργεί εξίσου καλά και δεν προκαλεί το γνωστό αίσθημα «εγκαύματος» που προκαλείται από τη χρήση απολυμαντικού χεριών με αλκοόλ.

7. Οι μύθοι για τα εμβόλια

Μύθος 1: Τα εμβόλια προκαλούν αυτισμό/σοβαρές παρενέργειες

Ο φόβος ότι τα εμβόλια αυξάνουν τον κίνδυνο αυτισμού προήλθε από μία μελέτη του 1997 η οποία δημοσιεύτηκε από τον Andrew Wakefield, έναν Βρετανό χειρούργο. Συγκεκριμένα, η μελέτη δημοσιεύθηκε στο The Lancet, ένα ιατρικό περιοδικό, και ισχυριζόταν ότι το εμβόλιο ιλαράς, παρωτίδιδας και ερυθράς (MMR) αύξησε την εμφάνιση αυτισμού σε πολλά παιδιά στη Βρετανία.

Έκτοτε, η μελέτη αυτή έχει απαξιωθεί πλήρως λόγω σοβαρών διαδικαστικών πειραματικών σφαλμάτων που εντοπίστηκαν. Συγκεκριμένα οι συμμετέχοντες στη μελέτη ήταν μόνο 12. Επιπλέον, αποκαλύφθηκαν συγκρούσεις οικονομικών συμφερόντων και ηθικές παραβάσεις. Ως αποτέλεσμα, ο Andrew Wakefield έχασε την ιατρική του άδεια και η μελέτη που δημοσιεύθηκε ανακλήθηκε από το περιοδικό.

Σήμερα, υπάρχουν αρκετές μελέτες που έχουν εντοπίσει συμπτώματα του αυτισμού σε παιδιά πολύ πριν λάβουν το εμβόλιο MMR και αυτές αποτελούν στοιχεία ενάντια στον μύθο που συσχετίζει τον εμβολιασμό με τον αυτισμό. Επιπλέον, πρόσφατη έρευνα αναφέρει στοιχεία που υποστηρίζουν ότι ο αυτισμός αναπτύσσεται στη μήτρα, δηλαδή πολύ πριν γεννηθεί ένα μωρό και ξεκινήσει να κάνει εμβόλια. Καμία από τις τελευταίες μελέτες δεν έχει αναφέρει κάποιου είδους συσχέτισης μεταξύ οποιουδήποτε εμβολίου και την εμφάνιση συμπτωμάτων αυτισμού.

Μύθος 2: Το ανοσοποιητικό σύστημα των βρεφών δεν μπορεί να χειριστεί πολλαπλά εμβόλια

Τα παιδιά εμβολιάζονται σε νεαρή ηλικία επειδή διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αρρωστήσουν σοβαρά ή να πεθάνουν εάν κολλήσουν κάποιες ασθένειες.

Τα νεογέννητα έχουν ανοσία σε ορισμένες ασθένειες (π.χ. ανεμοβλογιά) επειδή λαμβάνουν αντισώματα από τις μητέρες τους κατά τη διάρκεια της κύησης. Ωστόσο, η ανοσία αυτή διαρκεί μόνο για μερικούς μήνες.

Όμως τα περισσότερα βρέφη δεν έχουν αντισώματα σε ασθένειες όπως η διφθερίριδα (diphtheria), ο κοκκύτης (whooping cough), η πολιομυελίτιδα (polio), ο τέτανος (tetanus), η ηπατίτιδα Β ή στον ιό Hib.

Για να μειωθεί ο αριθμός των εμβολίων που λαμβάνει ένα παιδί κατά την επίσκεψή του στον γιατρό, ορισμένα εμβόλια προσφέρονται ως συνδυασμός (συνδυάζονται δύο ή περισσότερα διαφορετικά εμβόλια σε ένα). Παραδείγματα τέτοιων εμβολίων είναι το εμβόλιο της διφθερίτιδας, του τετάνου, του κοκκύτη (DTap), της Ιλαράς, Παρωτίτιδας αλλά και της Ερυθράς (MMR).

Επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι η ταυτόχρονη λήψη πολλών εμβολίων δεν προκαλεί κανένα πρόβλημα υγείας. Το ανοσοποιητικό σύστημα των βρεφών είναι πιο ανθεκτικό από όσο πιστεύουν μερικοί. Μάλιστα με βάση τον αριθμό των αντισωμάτων που υπάρχουν στο αίμα, θεωρητικά ένα βρέφος θα είχε την ικανότητα να ανταποκριθεί σε πολύ μεγαλύτερο αριθμό εμβολίων (το ερώτημα είναι εάν θα πρέπει να ανταποκριθεί σε 1000, 10000 ή 100000 ταυτόχρονα).

Ακόμη και αν όλα τα προγραμματισμένα εμβόλια (βάσει του εθνικού σχεδίου εμβολιασμού) γίνονταν ταυτόχρονα, θα επιβάρυναν μόνο ένα μικρό μέρος του ανοσοποιητικού συστήματος ενός βρέφους.

Στην πραγματικότητα, τα βρέφη εκτίθενται σε αναρίθμητα βακτήρια και ιούς καθημερινά, και η επιβάρυνση από τους εμβολιασμούς είναι αμελητέα σε σύγκριση με αυτά. Επιπλέον, έρευνες αποκαλύπτουν ότι η έκθεση σε πολλαπλά εμβόλια κατά τους πρώτους 23 μήνες ζωής τους συσχετίζεται με τον αυξημένο κίνδυνο παρουσίασης λοιμώξεων που δεν στοχεύονται από τα εμβόλια αυτά.

Μύθος 3: Η ανοσία που αποκτά κάποιος που νοσεί είναι καλύτερη από την ανοσία που αποκτά εκείνος που εμβολιάζεται

Το γεγονός ότι η φυσική λοίμωξη προκαλεί ισχυρότερη ανοσία έναντι της ασθένειας από τον εμβολιασμό είναι αληθής. Ωστόσο, οι κίνδυνοι αυτής της προσέγγισης υπερβαίνουν κατά πολύ τα σχετικά οφέλη.

Το τίμημα μετά από μία φυσική μόλυνση ανεμοβλογιάς μπορεί να περιλαμβάνει μέχρι και πνευμονία που προκλήθηκε από ανεμοβλογιά ή πνευμονιόκοκο. Άλλα παραδείγματα επιπτώσεων από φυσική μόλυνση είναι η διανοητική αναπηρία μετά από νόσηση που προκαλεί ο ιός Hib, γενετικές ανωμαλίες μετά από ερυθρά, καρκίνο του ήπατος μετά από τον ιό της ηπατίτιδας Β ή μέχρι και θάνατο μετά από την ασθένεια ιλαράς.

Πιο συγκεκριμένα εάν κάποιος θελήσει να αποκτήσει ανοσία στην ιλαρά μετά από φυσική νόσηση, θα αντιμετώπιζε 1 στις 500 πιθανότητες θανάτου από τα συμπτώματά της.

Αντίθετα, ο αριθμός των ατόμων που είχαν σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις από ένα εμβόλιο MMR για την Ιλαρά-Παρωτίτιδα-Ερυθρά, είναι μικρότερος από 1 σε 1.000.000.000.

Ωστόσο, υπάρχουν μερικά εμβόλια που προκαλούν καλύτερη ανοσολογική απόκριση από ότι η φυσική νόσηση. Για παράδειγμα, το εμβόλιο για τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) περιέχει υψηλή καθαρότητα της συγκεκριμένης πρωτεΐνης, που οδηγεί σε καλύτερη ανοσολογική απόκριση ακόμα και από τη φυσική νόσηση. Άλλα παραδείγματα περιλαμβάνουν το εμβόλιο κατά του τετάνου, του ιού Hib, και του πνευμονιόκοκκου. Όσον αφορά τον COVID-19, δεν έχει διευκρινιστεί ακόμη. Έχει αποδειχθεί όμως ότι η μόνιμη προστασία μετά τη νόσηση είναι απίθανη.

Παρόλο που οι ασθενείς με κορονοϊό απέκτησαν «σημαντική ανοσολογική μνήμη» που περιλάμβανε και τα τέσσερα σημαντικά μέρη του ανοσοποιητικού συστήματος, κύτταρα μνήμης Β, αντισώματα, κύτταρα μνήμης CD4+Τα, κύτταρα μνήμης CD8+Τ, η προστασία άρχισε να μειώνεται μετά από μισό χρόνο ή και λιγότερο. Επίσης, οι επιστήμονες έχουν δείξει ένα «τεράστιο δυναμικό εύρος» στην ανοσολογική απόκριση μεταξύ των ατόμων, με 200πλάσια διαφορά στα επίπεδα αντισωμάτων.

Άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι εθελοντές που έλαβαν το εμβόλιο Moderna (mRNA), απέκτησαν περισσότερα αντισώματα – ένας δείκτης ανοσολογικής απόκρισης – στο αίμα τους από τους ανθρώπους που νόσησαν με τον ιό COVID-19. Ωστόσο, αυτό το γεγονός μπορεί να τροποποιηθεί από τη σοβαρότητα της νόσου καθώς υπάρχει συσχέτιση μεταξύ αυτής και της διαρκούς ανοσολογικής απόκρισης. Συγκεκριμένα, οι περισσότεροι συμπτωματικοί ασθενείς είχαν πολύ λίγα αντισώματα μετά από έξι μήνες μόλυνσης.

Από τα πιο πάνω συμπεραίνουμε ότι η φυσική ανοσία που δημιουργείται από μία μόλυνση SARS-CoV-2 είναι συχνά απρόβλεπτη. Επιπλέον, τα αντισώματα που αναπτύσσονται μέσω ενός εμβολίου mRNA στοχεύουν ένα ευρύτερο φάσμα θέσεων στον τομέα δέσμευσης υποδοχέων (RBD) από εκείνα που προκαλούνται από φυσική μόλυνση.

Μύθος 4: Τα εμβόλια περιέχουν ουσίες απειλητικές για την ανθρώπινη ζωή

Πολλοί άνθρωποι ανησυχούν για την περιεκτικότητα ουσιών όπως η φορμαλδεΰδη, ο υδράργυρος ή το αλουμίνιο μέσα στα εμβόλια. Αυτές οι χημικές ουσίες είναι τοξικές για τον ανθρώπινο οργανισμό μόνο σε πολύ μεγάλες συγκεντρώσεις. Οι ποσότητες που περιέχονται στα εμβόλια είναι σε ελάχιστες ποσότητες, μικρότερες και από τις ποσότητες που λαμβάνουμε ακόμα και από τη διατροφή μας. Μάλιστα η ουσία της φορμαλδεΰδης παράγεται σε υψηλότερες συγκεντρώσεις ακόμα και από τον ίδιο τον μεταβολισμό μας.

Ορισμένα χημικά στοιχεία όπως είναι τα άλατα αλουμινίου (aluminium salts) προστίθενται στα εμβόλια καθώς λειτουργούν ως ανοσοενισχυτικά. Αυτό σημαίνει πως η παρουσία τους στα εμβόλια ενισχύει την ανοσολογική απόκριση όταν κάποιος εμβολιάζεται. Παρόλα αυτά, μόνο συγκεκριμένα εμβόλια περιέχουν άλατα αλουμινίου. Για παράδειγμα τα πρόσφατα εμβόλια για τον ιό COVID-19 δεν περιέχουν άλατα αλουμινίου.

Μερικά εμβόλια επίσης εμπεριέχουν την θιμεροσάλη(thimerosal) ως συντηρητικό. Ωστόσο, κανένα από τα εμβόλια που κάνουν τα παιδιά δεν περιέχει το συγκεκριμένο συντηρητικό. Η θιμεροσάλη περιέχει αιθυλυδράργυρο (ethylmercury), ο οποίος απομακρύνεται γρήγορα από τον ανθρώπινο οργανισμό σε σύγκριση με τον μεθυλυδράργυρο (methylmercury) ο οποίος βιοσυσσωρεύεται, συνεπώς υπάρχει διαφορά στην τοξικότητα που προκαλείται στον ανθρώπινο οργανισμό ανάλογα με τη μορφή του μετάλλου. Τα εμβόλια για τον ιό COVID-19 δεν περιέχουν τοξικά μέταλλα.

Μύθος 5: Η καλύτερη υγιεινή και απολύμανση μπορούν να μειώσουν τις λοιμώξεις και όχι τα εμβόλια

Η αλήθεια είναι ότι η χορήγηση εμβολίων δεν θα έπρεπε να λαμβάνει όλα τα εύσημα για τη μείωση ή εξάλειψη του ποσοστού των μολυσματικών ασθενειών. Έχει αποδειχθεί ότι η καλύτερη υγιεινή, η διατροφή και η ανάπτυξη αντιβιοτικών έχουν επίσης συμβάλει στην εξάλειψη ενός ποσοστού των μολυσματικών ασθενειών. Λοιμώξεις όπως ο τύφος και η χολέρα που μεταδίδονται από μολυσμένο νερό, και μάλιστα αποτελούσαν μία κύρια αιτία ασθενειών και θανάτου στις αρχές τους 20ού αιώνα, έχουν μειωθεί δραματικά λόγω της καλύτερης υγιεινής. Μία πρόσφατη ανασκόπηση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το πλύσιμο των χεριών αποτρέπει τις μολυσματικές ασθένειες. Ένα άλλο πρόσφατο στοιχείο προέρχεται από το lockdown για τον COVID-19 και την παράλληλη βελτίωση της υγιεινής η οποία μείωσε δραματικά τα ποσοστά εποχικής γρίπης.

Ωστόσο, όταν αυτοί οι παράγοντες απομονωθούν και αναλυθούν τα ποσοστά των μολυσματικών ασθενειών, τότε ο ρόλος των εμβολίων δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Ένα σχετικό παράδειγμα αποτελεί το εμβόλιο της ιλαράς στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Συγκεκριμένα, όταν εισήχθη το πρώτο εμβόλιο ιλαράς το 1963, τα ποσοστά μόλυνσης ήταν σταθερά σε περίπου 40000 περιπτώσεις ετησίως. Εκεί δηλαδή που οι κανόνες υγιεινής και απολύμανσης δεν άλλαξαν και πολλά για πάνω από μία δεκαετία η εισαγωγή του εμβολίου μείωσε σημαντικά το ποσοστό των μολύνσεων από ιλαρά σε περίπου 25.000 περιπτώσεις μέχρι το 1970.

Ακόμη ένα παράδειγμα είναι η νόσος Hib. Σύμφωνα με στοιχεία του CDC, οι μολύνσεις από αυτή την ασθένεια μειώθηκαν από 20.000 σε 1.500 μέσα σε 3 χρόνια (από το 1990 μέχρι το 1993), μετά την εισαγωγή του εμβολίου.

Τέλος, ακόμη ένα πρόσφατο στοιχείο είναι ότι παρόλο που δεν έγιναν δραματικές αλλαγές στους κανόνες υγιεινής στον ανεπτυγμένο κόσμο, έγινε μείωση των εμβολιασμών. Αυτή τη στιγμή αρκετές χώρες όπως η Βρετανία, οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, η Γερμανία, η Ισπανία κ.ά., βλέπουν τα ποσοστά μόλυνσης από την ιλαρά και από άλλες ασθένειες που θα μπορούσαν να εμποδιστούν μέσω εμβολιασμού να αυξάνονται.

Μύθος 6: Τα εμβόλια μπορούν να μολύνουν το παιδί με την ασθένεια την οποία προσπαθεί να εμποδίσει

Μερικά από τα εμβόλια περιέχουν ζωντανούς εξασθενημένους μικροοργανισμούς/ιούς οι οποίοι εξακολουθούν να είναι ικανοί να αναπαραχθούν στον ξενιστή (στον εμβολιασμένο). Οι μικροοργανισμοί είναι «αποδυναμωμένοι», που σημαίνει ότι έχουν χάσει το μεγαλύτερο μέρος της ικανότητάς τους να προκαλούν ασθένειες, αλλά εξακολουθούν να διαθέτουν ανοσογονικές (immunogenic) ιδιότητες. Έτσι η μόλυνση από ένα εμβόλιο είναι πολύ λιγότερο σοβαρή σε σχέση με τη μόλυνση από τον ίδιο τον ιό που προκαλεί την ασθένεια. Τα «ζωντανά» εξασθενημένα εμβόλια είναι αυτά της ιλαράς-παρωτίτιδας-ερυθράς(MMR), του ροταϊού (rotavirus), της ευλογιάς, της ανεμοβλογιάς και του κίτρινου πυρετού. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα «ζωντανά» εμβόλια δείχνουν σημαντικά υψηλότερη ανοσογονικότητα από τα αδρανοποιημένα εμβόλια, καθώς μιμούνται σχεδόν τέλεια τη φυσική μόλυνση προκαλώντας ένα πιο ολοκληρωμένο φάσμα ανοσολογικών αποκρίσεων. Ωστόσο, αυτά τα εμβόλια δεν συστήνονται για παιδιά με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως για παράδειγμα αυτά που υποβάλλονται σε θεραπεία για καρκίνο.

Επίσης, τα «ζωντανά» εμβόλια μπορούν πράγματι να προκαλέσουν ήπια συμπτώματα που μοιάζουν με την ασθένεια από την οποία τους προστατεύουν. Ωστόσο, οι λήπτες του εμβολίου βιώνουν την ανοσολογική απόκριση του οργανισμού στο εμβόλιο και όχι την ίδια την ασθένεια. Υπάρχει μόνο μία καταγεγραμμένη περίπτωση κατά την οποία ένα εμβόλιο αποδείχθηκε ότι προκαλεί την ασθένεια. Αυτό ήταν το από του στόματος εμβόλιο της πολιομυελίτιδας (POV) το οποίο δεν χρησιμοποιείται πλέον και έχει αντικατασταθεί προς το παρόν με μία μορφή νεκρού ιού, γνωστή ως αδρανοποιημένο εμβόλιο πολιομυελίτιδας (IPV).

Μύθος 7: Δεν είναι απαραίτητο να εμβολιαστούμε λόγω του ότι πολλές χώρες έχουν χαμηλά ποσοστά μολύνσεων

Η «ανοσία της αγέλης» εμφανίζεται όταν ένα μεγάλο μέρος μίας κοινότητας (η αγέλη) αποκτά ανοσία σε μία ασθένεια, καθιστώντας απίθανη την εξάπλωση της ασθένειας από άτομο σε άτομο. Χάρη στην «ανοσία της αγέλης», πολλοί άνθρωποι δεν βλέπουν την ανάγκη εμβολιασμού. Εάν η πλειοψηφία των ανθρώπων είναι ανοσοποιημένη, η μη ανοσοποιημένη μειονότητα θα προστατεύεται επίσης. Αυτό είναι σημαντικό διότι υπάρχει ένα μέρος του πληθυσμού, τα βρέφη, εγκυμονούσες, ηλικιωμένοι και άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα που μερικές φορές δεν μπορεί να λάβει εμβόλια. Ωστόσο, ας υποθέσουμε ότι πολλοί άνθρωποι δεν εμβολιάζονται ούτε οι ίδιοι ούτε και τα παιδιά τους. Σε αυτή την περίπτωση, η «ανοσία της αγέλης» εξαφανίζεται, ανοίγοντας ευκαιρίες σε ιούς και βακτήρια να εγκατασταθούν και να εξαπλωθούν. Με τόσους πολλούς ανθρώπους με ανοσία μία μολυσματική ασθένεια δεν θα έχει ποτέ την ευκαιρία να εγκατασταθεί και να εξαπλωθεί.

Επιπλέον, οι διεθνείς μετακινήσεις συχνά μεταφέρουν μία ασθένεια από το εξωτερικό μέσα σε μια χώρα, ενώ ένα μη εμβολιασμένο άτομο διατρέχει πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο να αρρωστήσει ή να μολυνθεί ενώ ταξιδεύει. Η αυξημένη συχνότητα της ιλαράς το καταδεικνύει αυτό στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής τα τελευταία χρόνια. Όσο υπάρχει η ασθένεια, τότε υπάρχει και ο κίνδυνος να μολυνθούμε.