Διάστημα

Εισαγωγή

Ίσως ως παιδιά το διάστημα να σας κινούσε την περιέργεια σχετικά με το τι μπορεί υπάρχει εκεί έξω, αλλά και για τα διαφορετικά ουράνια σώματα του διαστήματος που περιέχει. Σε αυτή την ενότητα, καλείστε να αναλογιστείτε τις εξερευνήσεις του διαστήματος και να διερευνήσετε διαφορετικούς μύθους και ζητήματα που αφορούν το διάστημα. Αφού παρακολουθήσετε τα εισαγωγικά βίντεο στα οποία παρουσιάζονται ορισμένες ιδέες, κίνδυνοι, φόβοι και μύθοι που σχετίζονται με το διάστημα, συζητήστε τα σε ομάδες. Η ομαδική συζήτηση θα οδηγήσει σε μια δραστηριότητα εξερεύνησης ή κατάρριψης μύθων όπου θα αναζητήσετε στοιχεία που θα σας βοηθήσουν να καταρρίψετε, ή να επιβεβαιώσετε, έναν επιλεγμένο μύθο, ή να διασαφηνίσετε μια υπάρχουσα παρανόηση. Αυτή η δραστηριότητα θα μπορούσε να διεξαχθεί πρακτικά, ή εναλλακτικά να βασιστεί σε δευτερογενή στοιχεία (πληροφορίες από τη επιστημονική βιβλιογραφία και το διαδίκτυο). Όταν θέλετε να εξερευνήσετε έναν μύθο ή ένα ζήτημα το πρώτα βήμα που πρέπει να κάνετε είναι να διατυπώσετε μια διερευνήσιμη υπόθεση (βλ. Εικόνα 1).

Αφού βρείτε στοιχεία για τα αποτελέσματά σας και οδηγηθείτε σε συμπεράσματα, θα προετοιμάσετε μια παρουσίαση στους συμμαθητές σας με έναν σχετικό και πειστικό τρόπο (για παράδειγμα, με τη μορφή ενός σύντομου βίντεο, μιας αφίσας ή μια παρουσίασης PowerPoint). Η ενότητα ολοκληρώνεται με ένα παιχνίδι διαλογικής αντιπαράθεσης, με ρόλους σχετικά με το θέμα των διαστημικών ταξιδιών.

Δραστηριότητα 1: Παρουσίαση Εισαγωγικού Βίντεο

Παρακολουθήστε ένα εισαγωγικό βίντεο. Γράψτε τις αρχικές σκέψεις και συναισθήματά σας για τα θέματα που παρουσιάζονται.

Δραστηριότητα 2: Ομαδική Συζήτηση

Αφού παρακολουθήσετε το βίντεο, καλείστε να συζητήσετε το θέμα σε μικρές ομάδες (3-4 μέλη).

1. Μοιραστείτε με τους συνομηλίκους σας τις αρχικές σκέψεις και συναισθήματά σας για τα θέματα που παρουσιάζονται στο βίντεο που μόλις παρακολουθήσατε.
2. Ως ομάδα, καλείστε να επιλέξετε έναν από τους μύθους (που παρουσιάζονται στο εισαγωγικό βίντεο) για εις βάθος εξερεύνηση ή /να ψάξετε για άλλους μύθους, ιδέες και ζητήματα (δείτε παρακάτω) που σας ενδιαφέρουν σχετικά με το θέμα αυτό.

Μερικοί μύθοι και ιδέες για το διάστημα

• Μύθος 1: Οι αστροναύτες που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη Γη δεν έχουν βαρύτητα επειδή βρίσκονται μακριά από τη Γη.
• Μύθος 2: Η κατάποση του φαγητού απαιτεί βαρύτητα, ώστε να μπορεί να φτάσει η τροφή στο στομάχι μας. Οι αστροναύτες χρειάζονται ειδική εκπαίδευση για να τρώνε σε περιβάλλοντα μικροβαρύτητας (σε διαστημικό σταθμό).
• Μύθος 3: Τα διαστημικά ταξίδια θα σταματήσουν σύντομα από διαστημικά συντρίμμια.
• Μύθος 4: Οι εξωγήινοι επισκέπτονται τη Γη με αγνώστου ταυτότητας ιπτάμενα αντικείμενα (UFO), αλλά οι κυβερνήσεις και οι αστροναύτες κρύβουν από εμάς στοιχεία για τα UFO.
• Μύθος 5: Οι διαστημικές πτήσεις συμβάλλουν στην ατμοσφαιρική ρύπανση και στην υπερθέρμανση του πλανήτη.
• Μύθος 6: Οι άνθρωποι πρέπει να αποικίσουν τον Άρη για να εξασφαλίσουν τη μελλοντική τους επιβίωση.
• Μύθος 7: Υπάρχει ζωή και αλλού στο Σύμπαν.
• Μύθος 8: Τα διαστημικά απόβλητα δεν μπορούν να καταστραφούν με ασφάλεια.
• Μύθος 9: Το διαστημόπλοιο χρειάζεται μια μηχανή πυραύλων που να λειτουργεί συνεχώς στο δρόμο προς τον Άρη.
• Μύθος 10: Οι πύραυλοι χρειάζονται αέρα (ατμόσφαιρα) για να πάρουν ώθηση.
• Μύθος 11: Η μικροβαρύτητα σε ένα διαστημικό σταθμό που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη Γη είναι επιβλαβής για την υγεία των αστροναυτών.
• Μύθος 12: Η υπερβαρύτητα κατά την εκτόξευση και την προσγείωση είναι επιβλαβής για την υγεία των αστροναυτών.
• Μύθος 13: Η κοσμική ακτινοβολία είναι επικίνδυνη για τους αστροναύτες του ISS.

Υπάρχει κάποιος άλλος μύθος ή θέμα που σχετίζεται με το διάστημα που θα θέλατε να εξερευνήσετε; Συζητήστε το με τον δάσκαλό σας.

Δραστηριότητα 3: Διαπραγμάτευση Μύθου

Δραστηριότητα 4: Μετασχηματισμός τεκμηρίων σε κατάλληλη μορφή – δημιουργία βίντεο

Σε αυτή τη δραστηριότητα, αναμένεται να μετατρέψετε τα τεκμήριά σας σε μια παρουσίαση που θα πρέπει να απευθύνεται στους συνομήλικούς σας. Συζητήστε τη μορφή της παρουσίασής σας με τον / τη δάσκαλο / α σας.

Πιθανές μορφές παρουσίασης:

• Δημιουργία βίντεο για την πορεία του πειράματος και τα αποτελέσματά του βλ. Οδηγό βίντεο
• Βίντεο της παρουσίασης σας βλ. Οδηγό βίντεο
• Παρουσίαση διαφανειών.
• Αφίσα που χρησιμοποιεί, για παράδειγμα, την τεχνική οπτικής διευκόλυνσης. βλ. Οδηγό βίντεο

Τα παρακάτω κριτήρια θα σας βοηθήσουν να αναπτύξετε την παρουσίασή σας:

Δραστηριότητα 5: Ομαδικές Παρουσιάσεις

Σε αυτήν τη δραστηριότητα, καλείστε να παρουσιάσετε το βίντεο, την αφίσα, την παρουσίασή σας στους άλλους. Να είστε έτοιμοι να απαντήσετε στις ερωτήσεις και τα σχόλια των συμμαθητών σας και του δασκάλου σας!
Επίσης, κατά την παρουσίαση των άλλων ομάδων, καλείστε να δώσετε μια εποικοδομητική ανατροφοδότηση στους συνομήλικούς σας.

Δραστηριότητα 6: Διαλογική αντιπαράθεση με παιχνίδι ρόλων

Μέσα από αυτήν την δραστηριότητα αναμένεται από εσάς να:

• Να εξοικειωθείτε με τα προβλήματα που τίθενται στο παιχνίδι ρόλων και να τα δείτε από διαφορετικές οπτικές γωνίες
• Να διατυπώσετε ξεκάθαρα την δικής σας άποψη
• Να εργαστείτε για ένα κοινό ομαδικό όραμα
• Να παρουσιάσετε και να αιτιολογήσετε την άποψη σας
• Να κρίνετε διάφορες πολιτικές θέσεις

Αυτό το παιχνίδι ρόλων με την μορφή διαλογικής αντιπαράθεσης μπορεί να εμπλέξει έως οχτώ ρόλους όπως θα προκύψουν μέσα από την σύνθεση ομάδων με 3-4 μέλη. Η κάθε ομάδα θα επιλέξει ένα μέλος το οποίο θα είναι ο εκπρόσωπος του ενώ οι υπόλοιποι θα λειτουργούν ως σύμβουλοι.

Θέμα: Διαστημικά ταξίδια

Η διαλογική αντιπαράθεση σχετίζεται με τη άποψη που υποστηρίζει ότι «Το Πρόγραμμα Επανδρωμένων Διαστημικών Πτήσεων είναι μια περιττή σπατάλη πόρων που θα μπορούσαν εναλλακτικά να χρησιμοποιηθούν για πιο επείγουσες ανάγκες».

Αυτό το θέμα μπορεί να έχει δύο απαντήσεις, σύμφωνα με τους ρόλους που θα ανατεθούν: υπέρ και κατά της ανάπτυξης του Προγράμματος Επανδρωμένων Διαστημικών Πτήσεων στη χώρα σας (αποστολή εθνικών αστροναυτών στο διάστημα).

Φάση Ι (≈ 25 λεπτά)

Κάθε ομάδα παίρνει μια κάρτα πάνω στην οποία αναγράφεται και περιγράφεται συνοπτικά ο ρόλος που καλείτε να εκπροσωπήσει. Πρέπει να σκεφτείτε διάφορα επιχειρήματα με στόχο να υποστηρίξετε τον ρόλο σας.

Ως υλικό υποστήριξης για τη συζήτηση για το θέμα του Διαστήματος παρέχονται αρκετές κάρτες πληροφοριών.

Μπορείτε επίσης να αναζητήσετε πρόσθετες πληροφορίες στο Διαδίκτυο, λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία της επιλογής αξιόπιστων πηγών, όπως έγινε προηγουμένως στη Δραστηριότητα 3.

Φάση ΙΙ (≈ 20 λεπτά)

Ομαδική συζήτηση: Σε αυτήν την φάση καλείστε με την ομάδα σας να ανταλλάξετε απόψεις ώστε να καταλήξετε σε κοινά επιχειρήματα. Τα αρχικά σας επιχειρήματα μπορούν να οργανωθούν σε μια λίστα PowerPoint ή poster χρησιμοποιώντας την τεχνική οπτικής διευκόλυνσης.

Φάση ΙΙΙ (≈ 45 λεπτά, ίσως χρειαστείτε περισσότερο χρόνο για αυτή την φάση)

Η διαλογική αντιπαράθεση χωρίζεται σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος, ο ομιλητής της κάθε ομάδας έχει τρία λεπτά να παρουσιάσει τον ρόλο και τα επιχειρήματα της ομάδας του.

Όταν και οι οχτώ ομάδες παρουσιάσουν τα επιχειρήματα τους θα ακολουθήσει ένα διάλειμμα πέντε λεπτών ώστε να μπορούν οι ομάδες να δομήσουν αντεπιχειρήματα.

Στη συνέχεια στο δεύτερο μέρος ακολουθεί διαλογική αντιπαράθεση ανάμεσα στους ομιλητές της κάθε ομάδας με στόχο να υποστηρίξουν τον ρόλο τους προβάλλοντας τα αντεπιχειρήματα τους. Ο ρόλος των συμβούλων ( υπόλοιπα μέλη της ομάδας) είναι να βοηθούν τον ομιλητή της ομάδας τους παρέχοντας του αντεπιχειρήματα για τα διάφορα επιχειρήματα που ακούγονται την ώρα της διαλογικής αντιπαράθεσης.

Στο τέλος της διαλογικής αντιπαράθεσης οι συμμετέχοντες μπορούν να ψηφίσουν υπέρ ή κατά της χρήσης των χρημάτων των φορολογουμένων για επανδρωμένες ή ρομποτικές αποστολές στο διάστημα.

τραπουλόχαρτα